Her geçen yıl kozmosun derinliklerindeki gizemlerin çözülmesi için bir dizi uzay vazifeleri gerçekleştiriliyor. Bunlardan kimileri muvaffakiyetle tamamlanırken kimileriyse hedefine ulaşılamadan sonuçlanıyor. Yalnızca 2021 yılında bile birçok uzay vazifesi teknik aksaklıklar nedeniyle başarılı olamadı. Fakat bu başarısızlıklar da gelecekteki başarılı misyonların önünü açıyor.

Uzay misyonlarının geliştirilmesinde ve uzay araştırmalarında son derece yararlı olabilecek şeylerden biri de Ay’da bir uzay istasyonu inşa etmek olabilir. Lakin şimdiye kadar sırf birkaç sefer ziyaret edilebilen Ay’da rastgele bir yapı inşa etmek o kadar da kolay değil. Ay’a neden uzay istasyonu inşa edilemediği sorusuna The Conversation’da Meraklı Çocuklar serisinin bir modülü olarak yayınlanan makaleye nazaran karşılık aradık.

Neden Ay’a gidemiyoruz?

Ay’da bir uzay istasyonu inşa edilmemesinin en değerli nedeni olarak karşımıza Ay’a çok sık insan gönderilememesi çıkıyor. Çünkü şimdiye kadar sırf 12 astronot Ay’a gönderilebildi. Bu ziyaretler de 1969 ve 1972 yılları ortasında gerçekleşen Apollo vazifeleriyle gerçekleşti. Astronotları Ay’a ulaştırılan roket, Satürn V isimli son derece güçlü bir roketti. Günümüzde de bu rokete eş bedel roketler tekrar üretilmeye başlandı.

NASA’nın önümüzdeki yıllarda astronotlarını Ay’a götürmek için planladığı birtakım misyonlar için SpaceX astronotların tartısını taşıyabilen, daha gelişmiş roketler geliştirmek üzere çalışıyor. Hiç elbet ki Ay’da uzay istasyonu inşa etmek, gelecekteki uzay vazifelerinde son derece yararlı olacak. Ancak şu anki uzay teknolojisi dikkate alındığında bu üslup bir istasyonun kurulması mümkün gözükmüyor.

Ay’a neden uzay istasyonu kurulmuyor?

Ay’a kısa periyodik ziyaretler bile bu kadar zorluyken Ay’da bir uzay istasyonu inşa etmek ise pek çok nedenle epeyce sıkıntı. Ay’daki bir uzay istasyonunun oluşturulması, tıpkı Milletlerarası Uzay İstasyonu üzere; Dünya’da modüller halinde inşa edilen modüllerin, Ay’a taşınması ve orada birleştirilmesiyle gerçekleştirilebilir. Ama Memleketler arası Uzay İstasyonu, Dünya’dan sadece 400 kilometre (250) mil), Ay ise Dünya’dan yaklaşık 384 bin kilometre (230.000 mil) uzaklıkta yer alıyor. Ay’a yapılacak her seyahat günlerce sürecek ve epeyce fazla yakıta gereksinim duyulacak. Bu da cihanı keşfetmeye çalışırken Dünya’mızın karşı karşıya kaldığı iklim krizini tetikleyeceği düşünülüyor.

Ay’ın yüzeyindeki gereçlerin kullanılması ya da bu istasyondaki besin ve güç kaynaklarına duyulan muhtaçlık göz önünde bulundurulduğunda ise alternatif sistemler düşünülüyor. Tüm gereksinimler ve olasılıklar dikkate alındığında ayın yüzeyinde bir tabana gereksinim duyulmadığı sonucuna varılmış olacak ki NASA önümüzdeki yıllarda ayın yörüngesine bir uydu inşa etmeyi planlıyor. Ay’ın yüzeyindeki ağır yer çekimi dikkate alındığında ise Ay’ın yörüngesine bir uydu inşa edilmesi roketlerin duyduğu yakıt gereksiniminin önüne geçebilir.

Bu nedenle de en azından şimdiki uzay teknolojileriyle Ay’da bir uzay istasyonun kurmak yerine Ay’ın yörüngesine bir uydu yerleştirmek daha fonksiyonel olabilir.