1922 yılında kurulan BBC, bünyesinde bulunan BBC News ile evvel Birleşik Krallıkta daha sonra ise tüm dünya da haberleri vatandaşlara aktarma misyonunu üstlenmişti. Dünyanın en sağlam haber kaynaklarından birisi olarak görülen BBC News, 14 Ocak tarihinde yaptığı haberinde kullanılan bir görsel nedeniyle “yalan haber” yapmakla suçlandı.
Söz konusu haber, Brezilya’da bir Amazon yerlisi gencin COVID-19 aşısı olabilmesi için babasını sırtında taşımasını konu alıyordu. Haberin içinde ise gencin, babasını taşırken çekilmiş bir fotoğrafı bulunuyordu. Pekala ne oldu da bu haber tenkitlerin maksadı haline geldi?
2015 tarihli haberde de birebir fotoğraf var (mı)
Haberde bulunan ve tartışmalara neden olan o fotoğraf
Söz konusu fotoğraf, bir Twitter kullanıcısı tarafından Google üzerinden aratıldı ve 2015 tarihli bir BBC haberinde kullanıldığı argüman edildi. Bu paylaşımı gören kullanıcılar ise BBC News Türkiye’nin palavra haber yaptığını ve “insanları aşı olması için kandırdığını” öne sürdü.
Bu durumun üzerine hem BBC News’ın Twitter hesabı hem de olayı açıklamaya çalışan bireyler âdeta linç edilmeye başlandı. Lakin olay aslında sanılandan çok farklıydı. Yaşanan bu durum Google ve başka orta motorlarının yaptığı ufak bir ‘numara’dan fazlası değildi.
Yeni haberlerin fotoğrafları neden eski haberlerde görünüyor?
Arama motorlarının yaptığı bu ‘numara’ aslında büsbütün insanların arama motorlarını kullanma ve haberlere tıklama şekliyle alakalı. Arama motorları, internette bir haber hakkındaki fotoğrafı aradığınızda size o fotoğrafın bulunduğu haber sitesinin ya da sitelerinin ilgili ve benzeri haberlerini de aynı görselle karşınıza sunuyor.
Bu nedenle pek çok uzman, görsel aramalarındaki sonuçlara %100 güvenmememiz gerektiğini önemle vurguluyor. BBC’nin haberindeki görselin 2015 tarihli diğer bir BBC haberinde yer almasının sebebi ise iki haberin de BBC’ye ilişkin olması ve görselin her iki hususa da uygun olması. 2015 tarihli haberin konusu Brezilya’daki yoksulluk iken 2022 tarihli haber ise aşı bahisli. Ancak kullanılan fotoğraf bakıldığında iki mevzuya da uygun olacağı için arama motoru, bu görseli iki haberde de kullanıyor.
BBC tarafından şimdi mevzuya ait bir açıklama yapılmazken ne yazık ki Twitter’da mevzuyu açıklamaya çalışan kullanıcılar ise ‘aşı savunuculuğu’ yaptıkları gerekçesiyle linç edilmeye çalışıldı.