Sayesinde düşünebildiğimiz, hisler yaşayabildiğimiz ve anılar biriktirebildiğimiz organımız beyin, hala büyük gizemlere konut sahipliği yapmaya devam ediyor. Bilim insanlarının her geçen gün yeni bir keşfe attığı beyin, bu defa hiç olmadığı kadar ayrıntılı biçimde haritalandırıldı.
Sydney Üniversitesi’nden bilim insanları, beynin hafıza ve taraf bulma rollerini üstlenen hipokampus kısmındaki iletişim ağını ortaya koydu. Ortaya çıkan harita, hudut sisteminde bulunan nöronların oluşturduğu toplulukları tanımlayan beyaz hususun oluşturduğu yolları gösterdi.
Beynin en ayrıntılı haritası:
Yukarıda gördüğümüz görsel, bilim beşerlerine nazaran hipokampusle direkt irtibatlı olan ve hafıza oluşumunda değerli rolü destekleyen beyin bölgelerinin bir haritası idi. Harita, hipokampus ile ilgili şaşırtan bir sonucu da ortaya koydu.
Haritada, hipokampusun beynin karar, hafıza ve kıymetlendirme vazifelerinde çalışan ön lobundaki bölgelerle daha az kontağa sahip olduğuna işaret etti. En fazla ilişki ise görsel bilgilerin işlendiği bölgeler ortasında bulunuyordu.
Bu durum, bilhassa hipokampusun rolü göz önüne alındığında ‘şaşırtıcı’ olarak değerlendirilse de, aslında pek de şaşırtan değildi. Çalışmanın başndaki Dr. Marshall Dalton, bu durumu şu sözlerle açıkladı:
“Bu, hipokampusun yalnızca hafızada değil, tıpkı vakitte hayal gücümüzde ve zihnimizin gözünde zihinsel imgeler oluşturma yeteneğimizde de değerli bir rol oynadığını düşünürsek mantıklıdır.”
Hipokampus, taraf bulmada bizlere yardımcı olurken bu süreçte, hafızamıza aldığımız bir alanı da hayal ederken aklımızda görsel oluşturmamızı da sağlıyor. Yani daha evvel bulunduğunuz bir yeri düşünürken, hipokampus de devreye giriyor.
Peki bu harita nasıl oluşturuldu?
Bilim insanları, haritayı oluşturmak için ABD Ulusal Sıhhat Enstitüleri tarafından yönetilen “Human Connectome Projesi” kapsamında toplanan birçok beynin MRI taramasından faydalandı. Bu datalar, araştırma için geliştirilen özel metotlar ile işlendi ve ortaya tüm beyin bölgeleri ortasında geçen irtibatlar çıktı.
Oluşturulan haritanın Alzheimer üzere hafızayı etkileyen sıhhat durumlarına karşı yardımcı olması bekleniyor.