Akıllı telefonların ve sosyal medyanın olmadığı, fotoğraf konusunda tek bir şirketin öne çıktığı bir dünya… İşte 1970’lerde bu dünyanın lideri Kodak’tı.

Ancak bu içeriğimizde Kodak’ın öyküsünden değil, ilk dijital fotoğraf makinesinin farklı hikayesinden bahsedeceğiz. Bu hikayedeki baş kahramanımız ise sıradan bir mühendis olarak Kodak’ta çalışmaya başlayan Steven Sasson.

1973 yılında Kodak’ta çalışmaya başlayan Sasson’un iki yıl sonra dijital fotoğraf makinesini icat edeceğini kimse kestirim etmiyordu.

Henüz 24 yaşında genç bir insan olan Sasson’un şirketteki misyonu, dijital görüntülemede kullanılan değerli teknolojilerden biri olan yük bağlaşımlı aygıtlar (CCD) için bir aplikasyon geliştirmekti. Sasson’a nazaran ona bu misyonun verilmesinin ana nedeni, yeni bir çalışan olduğu için başını belaya sokmasını engellemekti.

Ancak Sasson hiç beklenmedik bir şey keşfetti. Telefonlarımızla fotoğraf çekmemizi, saniyeler içinde dünyanın dört bir yanına fotoğraf göndermemizi ve milyonlarca beşerle paylaşmamızı sağlayan süreci icat etti.

İlk dijital fotoğraf makinesi epeyce karmaşık bir yapıya sahipti.

Sasson’un icat ettiği makine, bir dijital kaset kaydedici, bir Super-8 sinema kamerası, bir analog-dijital dönüştürücü ve devre kartlarından oluşuyordu. O vakitler görüntü yakalamak 50 milisaniye, kasete kaydetmek 23 milisaniye sürüyordu.

Fotoğraf çekildikten sonra kaset öteki bir aygıta yerleştiriliyor ve yaklaşık 30 saniye sonra 100X100 piksel siyah beyaz görüntü ekrana yansıtılıyordu. Yani fotoğrafı görmek biraz zahmetliydi. Fakat Sasson’a nazaran bu bir kameradan daha fazlası ve dijital fotoğrafçılık çağının başlangıcıydı.

Sasson; pazarlama, teknik ve iş departmanlarından yönetici kümelerine ve akabinde işverenlerine bir dizi sunum yaptı.

Portatif kamerayı toplantı odasına getirdi ve odadaki insanların fotoğrafını çekerek sistemi tanıttı. Yansıtılan fotoğrafın kalitesinin düşük olmasına karşın Sasson’a nazaran, çözünürlük teknoloji ilerledikçe süratle artacak ve tüketici pazarında 110 sinema ve 135 sinema kamerayla rekabet edebileceklerdi.

Ancak Kodak yetkilileri hiç kimsenin ekrandan fotoğraflarına bakmak isteyeceğine ikna olmadı. Zira baskı yıllardır kullanılan bir prosedürdü, kimsenin bu bahiste bir şikayeti yoktu ve çok ucuzdu. Ayrıyeten Kodak, ABD fotoğraf pazarında büyük bir pazar payına sahipti.

Her ne kadar bu icada sıcak bakılmasa da Sasson’un bu alanda çalışmalarına devam etmesine müsaade verildi.

İlk dijital kameranın patenti 1978’de alındı. Buna “elektronik sabit kamera” ismi verildi. Lakin Sasson’un bu mevzuda alenen konuşmasına yahut prototipini Kodak dışında kimseye göstermesine müsaade verilmedi. Birinci dijital fotoğraf makinesi yaklaşık 3,6 kg ağırlığındaydı ve sırf 0,01 MP çekiyordu.

İlk eser kabul edilmedi lakin Sasson pes etmedi.

1989’da Sasson ve meslektaşı Robert Hills, günümüzün profesyonel modelleri üzere görünen bir kamera üretti. Çalışan birinci çağdaş dijital tek lensli refleks (SLR) kamera, 1,2 megapiksel sensöre sahipti; görüntü sıkıştırma ve hafıza kartları kullanıyordu. Her şey tamamdı, eserin piyasaya sürülmesi sadece vakit sorunuydu.

Ancak Kodak tekrar bildiğini okudu. Pazarlama departmanı bu fotoğraf makinesiyle de ilgilenmedi. Satabilirlerdi lakin satmak istemiyorlardı zira dijital fotoğraf makinesi, şirketin film satışlarına büyük bir darbe vurabilirdi. Bu yüzden kamera hiç gün ışığı görmedi.

Yine de 2007 yılına kadar Kodak, dijital kamera patenti sayesinde milyarlarca dolar kazandı.

Şirket, sonunda hem profesyonel hem de tüketici fotoğraf makineleri alanında satışlar yapsa da bu alanı tam olarak benimseyemediği ve alana geç girdiği için 2012 yılında iflas müracaatında bulundu.

Sasson’un 1975 yılında yaptığı birinci dijital fotoğraf makinesi, Smithsonian Ulusal Amerikan Tarihi Müzesi’nde sergileniyor. Lider Obama, 2009 Beyaz Saray merasiminde Sasson’a Ulusal Teknoloji ve İnovasyon Madalyası verdi.

O günlerden bu yana teknoloji ne kadar süratli ilerlemiş değil mi? Hassas bir kasette 30 imgeden, tırnak kadar küçük bir şeyde binlerce manzaraya geçiş yaptık.

• Kaynaklar: New York Times, Diyphotography