Elektronik aygıtların bir kısmı, güçlerini pillerden almaktadır. Bir fişe takılı olmayan aygıtların pillere muhtaç olduğunu söyleyebiliriz.
Kimyasal tepkimelerle güç sağlayan ve bu halde aygıtların çalışmasını sağlayan piller, günümüzün en değerli güç kaynaklarındandır. Bazen pillerin kendi kendini şarj ettiklerine şahit olmuşsunuzdur. Pekala bu durumun gerisinde yatan gerçek nedir?
Bu mevzuyu incelemeden evvel pillerin nasıl çalıştığına göz atalım.
Piller anot (-), katot (+) ve elektrolit olmak üzere 3 kısımdan oluşmaktadır. Pilde yaşanan kimyasal tepkiler anotta elektron birikmesine yol açar. Elektronlar bu durumdan kurtulmak için kendilerini düzeltmek ister. Bu yüzden elektronlar birbirini iter ve daha az elektron olan yere gitmek isterler.
Aslında en kolay haliyle bu yer değiştirme hareketi, pillerin enerji üretmesini ve dışarıya güç vermesini sağlar. Öte yandan bir pili, örneğin telefonun bataryasını şarj ettiğiniz vakit, bu olayın tam aksisi gerçekleşir ve pilin enerji dolumu gerçekleşir.
Pillerin gücü aslında hiç bitmez.
Pillerin çalışması için kimyasal reaksiyonların gerçekleşmesi gerektiğini artık biliyoruz. Bir pil büsbütün biter ve aygıtımıza elektrik sağlayamaz duruma gelirse ‘’ölü’’ olarak nitelendirilir.
Bu ölü durumda hücreler küçük bir güç üretebilir ancak bu güç çok küçük olduğu için aygıta bir güç sağlamaz. Bu durumdan ötürü kullanıcılar, pilin büsbütün bittiğini düşünür.
Kullanılmamak üzere belli bir mühlet bir köşede yalnız başına bırakılan piller, fonksiyonsuz olarak geçirdikleri vakitte düşük düzeyde güç üretimine devam eder ve yine kullanılmak için bir aygıta takıldığı vakit kısa bir mühlet enerji sağlayabilir.
Peki yine doldurulabilir pillerin sırrı nedir?
Her şey aslında kimyasal tepkilerin nereden nereye yanlışsız gideceğine bağlıdır. Örneğin; telefonunuzu şarj ederek pilinizi tekrar doldurmak isterseniz, bu kimyasal olay tersten işleyecektir. Bu sayede pilinizde kararsız elektron sayıları artacak ve aslında piliniz tam kapasiteye ulaşacaktır.
Bu döngü, her şarj edilmede yaşanacak ve sonsuza kadar sürecek bir olaya dönüşecektir.
Kaynaklar: Northwestern, Howstuffworks