İş ömründe, bilhassa genç profesyoneller, hem dijital dönüşümün sağladığı imkanlardan olabildiğince kapsamlı olarak yararlanmak ismine, hem de ekonomik ve toplumsal çalkantılarda boğulmamak ismine yeni yollar açıyor ya da bilinen yollara yeni nitelikler kazandırıyor.
Bu tahlillerden biri, İngilizcede “overemployment” denen, bizim ise “aşırı iş alma” ya da “çoklu iş alma” olarak çevirebileceğimiz kavram. Birebir anda birden fazla işte çalışarak gelirinizi artırmaya odaklı bir model bu. Birebir anda birden fazla işte çalışmak yeni bir sistem değil, bugün gelişmiş ülkelerde de geçimini sağlamak için pek çok kişi bilhassa vardiyalı işlerde birden fazla kurum bünyesinde çalışıyor ve gelirini artırmaya uğraşıyor.
Overemployment yani “çoklu iş alma” bu klâsik modelden ayrılıyor, zira daha fazla çalışmaya değil, işlere harcanan vakit ve çabayı azaltırken elde edilen karı artırma düşüncesine dayanıyor:
Çoklu iş yüklenen profesyoneller, tipik tam vakitli çalışanın elinde bulunandan daha fazla işe sahip oluyor. Gereksinim duyulandan daha çok işe sahip olmak da çok iş yüklenmek olarak değerlendirilebiliyor.
Bu model, tabiatı gereği teknoloji dalı üzere uzaktan çalışmaya elverişli alanlara daha uygun. Geleneksel mesai kalıplarının dışında kalındığı sürece, çalışmaya ayrılan müddet içinde iki işi birden yürütmenin mümkün ve hatta kârlı görüldüğüne şahit oluyoruz.
Kazancı yükseltmek için illaki çok mesai yapmaya gerek yok:
Kurumların çalışanlarından makul bir mühlet boyunca çalışmalarını değil, muhakkak bir işi tamamlamalarını bekledikleri günümüzde, uygun bir vakit planlamasıyla her iki işte de yüksek performans göstermek, böylelikle illaki çok mesai yapmadan elde edilen kazancı yükseltmek mümkün.
Teknoloji bölümünde uzaktan çalışan profesyonellerde bu modele özel bir yatkınlık gözleniyor, çünkü teknoloji kesimi çalışanlar, işlerini rastgele bir yerden yapabiliyor ve çalışanların çoğu zaman işyerlerinde fizikî olarak bulunmaları beklenmiyor. Kesim, buna rağmen yeterli gelir getiriyor, bu da çoklu iş yüklenmek isteyen profesyonellerin aynı anda iki işte birden çalışabilmelerini mümkün kılıyor.
Çoklu iş yüklenmeyi bugün kazandığı manayla yaşama geçiren birinci kişi, Isaac P. Isaac, pandemi sürecinde işini yitiren, sonrasında hem ekonomik gücünü artırmak, hem de daha verimli çalışmak için bir kurumda çalışırken öteki bir kurumda da çalışmaya başlayan biri:
Bununla ilgili, overemployed.com isminde bir internet sitesi de kurmuş. Çoklu iş yüklenme, kulağa hırpalayıcı gelebilir. Lakin burada anahtarın çalışılan saat miktarı değil, yapılan işin yoğunluğu olduğunu gözden kaçırmamak gerekiyor. Şayet çoklu iş yüklenmeniz, işe ayırdığınız vaktin hayatınızı engellemesi anlamına geliyorsa, bu model size uygun olmayabilir. Lakin hem sektörünüz hem çalışma modeliniz birebir anda iki işte çalışmaya elverişliyse ve kıvrak bir vakit planlamasıyla her iki işin gerekliliklerini kendinizden ödün vermeden yerine getirebilecekseniz, çok iş yüklenmek size hem finansal getiri, hem de özel bir doyum sağlayabilir.
Isaac P.’nin başını çektiği bu çok iş yüklenme akımının, geçim sağlamak adına fazla çalışmaktan farkı temelde bu: “Overemployment” yolunu; fizikî varlık göstermeye dayanmayan bir kesimde, geçimini sağlamak değil, finansal gücünü artırmak isteyen profesyoneller benimsiyor
Çoklu iş yüklenmenin, sahiden çok çalışmak ve tükenmek manasına gelmemesi için yalnızca iş modelinin ve bölümün buna uygun olması yetmiyor, çalışanın da bu dengeyi sağlamak için özen göstermesi gerekiyor. İş yükünün altında boğulmamak, bu sırada çalışılan kurumları yüzüstü bırakmamak için önemli bir iş disiplini gerekiyor.
Aşırı iş yüklenme yolunu seçecekseniz, orta ve uzun erimli planlamalarınızı hayat gayenize, yaptığınız işin sizden beklediklerine, oluşturmanız gereken çalışan kimliği stratejisine göre yapmalı ve buna nazaran bir şahsî ağ oluşturmalısınız:
Bu planlamalar ve stratejik hassaslık, bundan sonra sürdüreceğiniz profesyonel hayatın en temel ihtiyacına, yani performans idarenize yakından tesir edecek. Seçtiğiniz çalışma modelinin gereklilikleri uyarınca performansınızı bizzat büyük dikkatle yönetmeniz gerekecek, çünkü iş verimliliğinizi koruyabilmeniz, üstelik iş yaşam istikrarınızı sürdürebilmeniz buna bağlı.
Peki, çoklu iş yüklenme, şirketler için ne manaya geliyor? Günümüzde şirketler, çalışanlarıyla bağlarını temelde mukavelelerle ve makul bir tüzel çerçeveye dayalı olarak sürdürmüyor. Bunlar elbette iş hayatının temel gerçekleri, lakin bugün şirketlerin yükselebilmesi için çalışanlarını ortak bir maksatta ve değerde buluşturabilmesi, çalışanlarının emeğinin üzerinde yükselirken onlara da yeni şeyler katabilmesi bekleniyor.
Çoklu iş yüklenirken, şahsî iş disiplini, performans idaresi, kesimin ve çalışma modelinin uygunluğu dışında, çalışılan şirketlerle kurulan bağın da ehemmiyeti burada ortaya çıkıyor: “Overemployment” yolunu seçen profesyoneller, çalıştıkları kurumlardan türlü yararlar elde ederken, kurumların kimliğiyle ahenk içinde bulunmayı ve kurumlara paha katmayı göz ardı edemez.
Çoklu ya da çok iş alma, pandemi süreci başta olmak üzere geçirdiğimiz global dönüşüme verilen karşılıklardan biri. Dinamikleri gereği sağlayacağı randıman, çalışanın ferdî çabasına yaşamsal oranda bağlı. Herkese uygun olmayabilir, fakat verimli uygulanırsa türlü alanlarda getiri sağlayacağı da apaçık. Sürdürülebilir olması ve hem çalışana, hem kurumlara yarar sağlaması için iki anahtar var: Biri performans idaresi, başkasıysa iş-yaşam dengesinin korunabilmesi. Buna dayalı bir “overemployment” modelinin yaygınlaştığını görmek bizler için şaşırtıcı olmayacak.