Yapay zekânın ülkelerin hükûmetlerinin yerine geçmesi tartışması uzun vakittir dünyada sürüyor. Yapay zekânın insanlara ne kadar ‘eşit’ davranacağı ve ne kadar ‘etik’ olacağı konusu büyük bir tartışma alanıyken geçtiğimiz günlerde Google’ın yapay zekâ teşebbüsü DeepMind’dan özel bir haber geldi.

Google’ın DeepMind grubu, çevrimiçi bir oyunda kamu fonlarını dağıtmak için ‘herkese uyan’ bir siyaset bulmak için bir yapay zekâ sistemi eğitmeyi başardılar. Yapay zekânın eğitiminde 4 kişi oynanan çevrimiçi bir oyundaki 4000 gerçek insan ve bilgisayar simülasyonu kullanıldı.

Yapay zekâ, iki kabul edilen siyasete da uymayan, ortak bir siyaset geliştirdi:

Söz konusu oyunda oyuncular, farklı ölçülerde para ile oyuna başlıyorlar ve bir kamu fonu havuzunun büyümesine yardımcı olmak için ne kadar katkıda bulunacaklarına karar veriyorlar. En sonunda yaptıkları katkı karşılığında bir hisse geri alırlar. Oyuncular, ayrıyeten kamu parasını dağıtmak için en sevdikleri siyasetlere da oy verdiler.

Bu oyunu eğitim için tahlil eden yapay zekâ, en sonunda kendi siyasetini belirledi. Yapay zekâ, kamu parasını her oyuncunun başlangıç parasının ne kadarı kadar katkıda bulunduğuna göre tekrar dağıttı. Bu sayede oyuncular ortasındaki servet eşitsizliklerini azaltmaya çalıştı. Ayrıyeten, başlangıç fonlarının yarısı kadar katkıda bulunmayan ‘beleşçi’ oyunculara neredeyse hiçbir şey vermedi.

Kendi geliştirdikleri siyasetlerle birlikte yapay zekânın siyasetini oylayan oyuncular, çoğunluk olarak yapay zekânın oluşturduğu politikayı seçti. Bu siyaset karşısındaki başka seçenekler ise her bir kişinin ne kadar katkıda bulunduğuna bakılmaksızın fonları eşit olarak dağıtan ‘eşitlikçi’ ve her bir kişinin katkısının oluşturduğu orana nazaran fon dağıtan ‘özgürlükçü’ yaklaşımlardı.

Yapay zekâ, başarılı siyaset oluştursa da demokrasiye tam olarak uymuyor:

DeepMind takımı, yapay zekânın kendini kanıtlamayı başarmasına karşın demokrasiyi karşılayamadığını şu halde açıkladı:

“Demokrasi yalnızca kazanmakla, en çok beğendiğiniz politikayı uygulamakla ilgili değildir – vatandaşların birbirleriyle karşılaşabilecekleri ve birbirleriyle eşit olarak tartışabilecekleri süreçler yaratmakla ilgilidir.”

DeepMind grubu, yapay zekânın azınlık kümelerin (diğer siyasetlere oy verenler) muhtaçlıklarının göz arkası ettiğini söz ederken buna karşı bir görüş de geldi. Harvard Üniversitesi’nden Mathias Risse, bu durumun siyaset bilimciler ortasında kabul edilebilir olduğunu paylaştı. Risse, çağdaş demokrasilerde ekonomik seçkinlerin ‘çoğunluğu’ haklarından yoksun bırakması üzere sıkıntıların olduğunu vurguladı.

Peki siz yapay zekânın insan hayatına en fazla tesir edebileceği bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz?