2007’den beri üzerine tartışılan dijital amnezi kavramı, internette çok fazla vakit geçirdiğimiz için öğrendiklerimizi unuttuğumuzu lakin nedense bilgiyi aldığımız kaynağı unutmadığımızı anlatıyor.

Genelde bu durum, Google tesiri ile birlikte görülüyor. Nasıl mı? Mesela Google sayesinde her şeye ulaşabilmemiz, Google’ın üzerimizdeki tesiri değil de ne? İnternetten elde ettiğimiz her bilgiyi, bir süre sonra unutabiliyoruz. Bu da amneziye yani bir nevi unutkanlığa yol açıyor. Aslında burada tartışılması gereken mevzu, olağanda unutmamamız gereken ‘bilgiyi’ unutup bilgiye ulaştığımız dijital bir kaynağı unutmamamız oluyor. Haydi, gelin mevzuyu bir masaya yatıralım.

Bilgiyi aldığımız dijital kaynağı niçin unutmuyoruz?

Çünkü dijital dünya, hafızamız için harici bir kaynak fonksiyonu görüyor. Dijital kaynakları, transaktif hafızanın bir modülü olarak benimsiyoruz. Transaktif hafıza demek, bir şeyi hatırlayabilmek için bir öteki objeye, bireye, duruma muhtaçlık duymak demektir. Yani anlayacağınız üzere, dijital bir arama motorundan aldığımız bilgiyi hatırlamak için yeniden dijital bir araç olan internete gereksinim duyuyoruz.

Şöyle düşünün; Google’a her şeyi danışabildiğiniz için o arama motoru size itimat veriyor ve öğrendiğiniz bilgiyi tekrardan ona danışabileceğiniz için daima hatırlamak zorunda kalmıyorsunuz. İşte dijital amnezi ve Google tesirinin birbirine tesiri tam olarak bu.

“Nasıl olsa Google’larım” diyerek bilgileri hatırlamamanın dezavantajları;

Mesela artık birçok öğrenci, ödevlerinin kaynakçasına çarçabuk dijital kaynakları ekleyebiliyor. Öğretmenler, öğrencilerin bilgilerini test etmek istediğinde ise ortaya sorunlu durumlar çıkıyor. Mesela kişi, öğrendiği bilgiyi detaylandıracağı yerde, bilgiyi aldığı kaynak hakkında fikir beyan etmeye başlayabiliyor. Kelamın özü, dijital kaynakların birçoğunun güvenilmez bulunduğu bir ortamda verdiğiniz o referanslar hiçbir işe yaramayacak ve sizi sıkıntı duruma sokacak.

Diyelim, hayat uzunluğu unutmamanız gereken bir bilgi var ve siz bunu nasıl olsa internete sorabilirim diye unuttunuz. Bu da kıymetli bir sorun teşkil edecektir zira o bilgi, sizin her daim hatırlamanız gereken bir bilgi olacak. En nihayetinde her şeyi danışabiliyoruz diye, Google’a fazla güvenmemekte yarar var. Aranızda ben bu durumu sık yaşıyorum diyen var mı? Varsa görüşlerinizi bildirmeniz için yorumlara bekliyoruz.

Kaynaklar: Research Gate, İnanılmaz İspatlar, BBC