Vücudumuzun sağlıklı bir biçimde çalışması için protein en çok muhtaçlık duyduğumuz bileşenlerden bir adedidir. Hücre, organ ve dokuma büyümesi başta olmak üzere pek çok fonksiyona sahip olan protein besin yoluyla alınır ve karaciğerde işlendikten sonra üre olarak kana karışır. Kandaki üre böbrekten süzülerek dışarı atılır. Böylece işlenmemiş olan atıklar bedenimizde birikmemiş olur.
Kanda üre düşüklüğü pek görülmese de üre yüksekliği sık karşılaşılan bir durumdur zira birtakım durumlarda karaciğer ya da böbrek işlevleri kaynaklı olarak atık üre dışarı atılamaz ve kanda kalarak toksik bir tesir bırakır. Elbette kanda bu türlü bir atık husus bulunmasının sıhhatimiz üzerindeki tesirleri hayli olumsuzdur. Gelin kanda üre ne demek, düşüklüğü ve yüksekliği nedir gibi merak edilen soruları tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
Temelden başlayalım: üre nedir, kanda üre ne demek?
Gıdalar yoluyla yani yemek yiyerek aldığımız protein evvel midede ve bağırsakta sindirilir. Buradan karaciğere geçer ve işlenir. İşlenmeyen atık kısımlar bir tıp atık husus olan amonyağa dönüştürülür. Bu unsur ürik asit ve üre üzere atıklardan oluşur. Buradan kan yoluyla böbreğe giden atık unsur bir sefer daha süzülür ve son olarak idrar yoluyla dışarı atılır.
Ürenin öyküsü bu halde fakat bu seyahatte bir şeyler yolunda gitmezse kanda üre dediğimiz olay oluşur. Yani ya karaciğerde ya da böbrekte meydana gelen olağan dışı bir durum nedeniyle üre, süzülme süreçlerini tamamlayamaz ve kanda kalır. Kandaki üre düzeyi arttıkça bedene ziyan verir zira bu atık unsur atılmadığı sürece toksik bir tesire neden olur. Kandaki üre ölçüsü kan analizi ile ortaya çıkar.
Kanda üre pahası ne demek, olağan paha kaç olmalı?
Kandaki üre oranı 100 ml kandaki üre ölçüsü üzerinden kıymetlendirilir. 100 ml kandaki üre oranı 50 mg’dan daha az olmalıdır. Yani ideal üre kıymeti 10 – 40 md / dL ortasındadır. Elbette bu oran şahıstan bireye nazaran değişmektedir. Birtakım durumlarda 7 – 20 md / dL ortasındaki üre pahası de olağan olarak kabul edilebilir.
Üre düşüklüğü nedir?
Kan analizi sonuçlarında üre oranınız olağan kabul edilen kıymetin altında çıkarsa bu durum üre düşüklüğü olarak isimlendirilir. Pek sık rastlanmayan üre düşüklüğünün nedeni çoğu vakit yetersiz beslenme nedeniyle bedenin muhtaçlığı olan proteini alamamasıdır. Fazla karbonhidrat tüketimi de üre düşüklüğüne neden olabilir.
Üre düşüklüğü nedenleri:
- Aşırı su tüketimi
- Antibiyotik ilaçlar
- Anabolik steroid kullanımı
- Yüksek radyasyona maruz kalmak
- Karaciğer rahatsızlıkları
- Emilim sorunları
- Pankreas yetmezliği
- Pankreas kanseri
- Diyabet
- Siroz
- Tüberküloz
- Kistik fibroz
- Crohn hastalığı
- Zollinger Ellison Sendromu
Genel olarak şahısta üre düşüklüğüne neden olan durumlar ve hastalıklar bu halde. Bunlardan kimileri epey yaygın görülen durumlar olsalar bile mutlaka üre düşüklüğüne neden olmazlar ancak şayet bu türlü bir durum varsa doktorunuz bu hastalıklardan şüphelenebilir.
Üre düşüklüğü belirtileri ve tedavisi:
Üre düşüklüğünün sık sık tuvalete gitmek ve köpüklü idrar dışında pek fazla belirtisi yoktur ancak şayet bu duruma bir hastalık neden oluyorsa o hastalığın belirtileri üre düşüklüğü belirtileri haline gelir. Kan analizi sonuçlarına nazaran üre düşüklüğünüz olduğu ortaya çıkarsa doktorunuz hayat şekli değişikliği önerebilir ya da bu duruma neden olan hastalık yahut ilaca nazaran bir tedavi usulü izleyebilir.
Üre yüksekliği nedir?
Kan analizi sonuçlarında üre oranınız olağan kabul edilen bedelin üstünde çıkarsa bu durum üre yüksekliği olarak isimlendirilir. Vücudumuzdaki ürenin bir ölçüsü ter yoluyla atılsa da büyük bir kısmı idrar yoluyla yani böbrekten süzülerek dışarı atıldığı için üre yüksekliği durumu, böbrek rahatsızlıklarının bir habercisi olarak kabul edilir.
Üre yüksekliği nedenleri:
- Böbrek sorunları
- Kalp hastalıkları
- Kan dolanım bozuklukları
- Düzensiz ve yetersiz beslenme
- Uzun süren açlık durumu
- Aşırı egzersiz
- Kas yıkımı
- Ateşli hastalıklar
- Enfeksiyon hastalıkları
- Dehidrasyon yani çok susuz kalma
Genel olarak bireyde üre yüksekliğine neden olan durumlar ve hastalıklar bu formda. Sürekli devam eden bir üre yüksekliği durumu kelam mevzusuysa hekiminiz bir hastalıktan şüphelenebilir fakat bazen üreniz süreksiz olarak da yükselebilir ve bunun nedeni de hayat usulü olabilir.
Üre yüksekliği belirtileri:
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Kas güçsüzlüğü
- Baş ağrısı
- İştah azalması
- Kilo kaybı
- Mide bulantısı
- Kusma
- Ağız kuruluğu
- Ağızda amonyak kokusu
- Ağızda yanma hissi
- Uykuda düzensizlik
- Solunumda düzensizlik
- Bilinç bulanıklığı
- Sık sık hıçkırmak
- Anemi
Genel olarak üre yüksekliği görülen şahıslarda ortaya çıkan belirtilerden kimileri bu biçimde. Geçici üre yüksekliği durumlarında bu belirtiler her vakit görülmeyebilir fakat üre yüksekliğinin nedeni devam eden hayat şekliniz ya da bir hastalıksa bu belirtilerden biri ya da birebir anda birkaç tanesi görülebilir.
Üre yüksek olursa ne yapmalı?
Üre yüksekliği hem bir hastalığın habercisi olabilir hem de yüksek olarak devam ederse yeni hastalıklara davetiye çıkarabilir. Bu nedenle kan analizi sonuçlarına nazaran doktorunuz hayat şekli değişikliği önerebilir ya da bu duruma neden olan bir hastalık varsa buna uygun bir tedavi usulü izleyebilir.
Bol su içmek üreyi düşürür mü?
Bu sorunun hakikat karşılığı evet olsa bile kâfi değildir. Çünkü bol su içmek de her vakit uygun bir şey değildir. Önemli olan tertipli olarak ve bedeninizin muhtaçlığı kadar su içmektir. Önerilen su ölçüsü her 25 kilo için 1 litre sudur. Yani 75 kiloysanız günde 3 litre su içmelisiniz. Elbette yapılan aktivite yoğunluğuna nazaran bu oran artabilir.
Üre düzeyinizi denetim altına almak istiyorsanız hayat şeklinizde değişiklikler yapmalısınız. Düzenli su içmeli, alkol tüketimini sonlandırmalı, protein yüklü yerine istikrarlı beslenmeli, tertipli antrenman yapmalı ve genel sıhhat durumunuzu her vakit denetim altında tutmalısınız. Yani bedeninize âlâ bakarsanız zati üre düzeyiniz de olağan bedeller ortasında kalacaktır.
Böbrek yoluyla atılamayan atık proteinin birikmesi ile görülen kanda üre ne demek sorusunu yanıtlayarak düşüklüğü ve yüksekliği durumunda neler olabileceğinden bahsettik. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme maksatlıdır. Tüm sıhhat mevzularında olduğu üzere kanda üre hakkında da en hakikat ve size özel bilgiyi uzman bir tabipten almanız gerektiğini unutmayın.