Savunma düzeneğimizin değerli olduğunu biliyoruz lakin bu kıymetli vazifesi yapan hücrelerimizi gereğince tanımıyoruz. Beyaz kan hücreleri yani akyuvarlar olarak isimlendirilen savunma düzeneğimizin askerlerinin bir tipi olan lenfosit, bu gayrette hayati bir kıymete sahip. Üç alt çeşidi bulunan lenfosit yabancı unsurları tespit eder, gerekli tedbirin alınması için bedeni hareketlendirir ve bulaşmış hücreleri yok eder.
Savunma sistemimizi oluşturan tüm beyaz kan hücreleri üzere lenfosit de son derece değerli bir hücredir. Bu nedenle kan testlerinde ölçüldüğü vakit ortaya çıkan sonucun hayati bir değeri vardır. Yüksek ya da düşük olduğu durumlar, bedenimizde kimi şeylerin yolunda gitmediğinin işareti olabilir. Gelin lenfosit nedir, kaç olmalı ve düşüklüğü ile yüksekliği ne manaya gelir tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
Temelden başlayalım, lenfosit nedir?
LYM kısaltması ile de bilinen lenfosit, kemik iliğinde üretilen beyaz kan hücrelerinin yani akyuvarların beş tipinden bir adedidir. Tıpkı başka beyaz kan hücresi tipleri üzere lenfositin vazifesi de bedenimize giren virüs, parazit, bakteri, mantar üzere yabancı hususlarla çaba etmektir. Lenfositin üç alt tipi olduğu için vazife bakımından yükü çok daha ağırdır.
Lenfosit çeşitleri nelerdir, ne işe fayda?
- B hücreleri
- T hücreleri
- NK hücreleri
B hücreleri:
B hücreleri bedenimizdeki toplam lenfositin yüzde 10’unu oluşturur. Kendine ilişkin bir antikora sahip olan B hücreleri üretildikleri yerde kalırlar ve genel olarak sayıları sabittir. Bedenimize giren her bir yabancı patojeni işaretleyerek bunları yok edecek proteinleri ve antikorları üretiler.
T hücreleri:
T hücreleri bedenimizdeki toplam lenfositin yüzde 80’ini oluşturur. B hücrelerinin göğsümüzde bulunan timüs isimli lenf bezine giderek olgunlaşması sonucu T hücreleri oluşur. Bademcik, dalak, bağırsak, lenfoid üzere bölgelerde de bulunan T hücrelerinin temel vazifesi bedenimize giren yabancı patojenler konusunda başka savunma sistemi hücrelerini uyarmaktır.
COVID-19, soğuk algınlığı ve grip üzere durumlarda T hücreleri sitokin ismi verilen bir kimyasal salgılayarak bir dizi kimyasal tepki başlatır ve bu sayede öteki savunma düzeneği hücrelerini uyarmış olur. Şayet T hücreleri bu kimyasaldan çok fazla salgılarsa bedende sitokin fırtınası ismi verilen bir durum yaşanır ve bu durum, bireyde hayati bir tehlike yaratabilir.
NK hücreleri:
NK, natural killer yani doğal öldürücü sözünün kısaltmasıdır. NK hücreleri bedenimizdeki toplam lenfositin yüzde 10’unu oluşturur. NK hücreleri vücudumuza giren yabancı patojenlere saldırmaz. Tümör ya da virüsten etkilenmiş olan kendi beden hücrelerimize saldırır. Yani NK hücreleri, düşmandan etkilenerek enfekte olan kendi hücrelerimizi yok eder.
İdeal lenfosit bedeli kaç olmalı?
- Çocuklarda 3000 – 9500 mcL arasında
- Yetişkinlerde 1000 – 4800 mcL arasında
Çocuklarda ve yetişkinlerde ülkü yani sağlıklı kabul edilen lenfosit bedelleri bu biçimdedir. Lakin kandaki lenfosit oranı kişinin yaşına, cinsiyetine ve hastalıklarına nazaran değişiklik göstermektedir. Örneğin hamilelerin ve bebeklerin lenfosit pahası ülkü aralıktan çok daha farklı olmasına karşın özel durumları nedeniyle her vakit yüksek ya da düşük olarak kabul edilmez.
Lenfosit düşüklüğü nedir, ne manaya gelir?
Yapılan kan testi sonuçlarında yetişkinlerde 1000 mcL, çocuklarda ise 3000 mcL altında olan lenfosit bedeli lenfopeni yani lenfosit düşüklüğü olarak isimlendirilir. Lenfosit kıymetinin düşük olması, kişinin savunma sisteminin zayıf olduğunun bir işaretidir. Bedenin gereğince lenfosit üretememesi, üretse bile bunların dalak ya da lenf bezlerinde kalarak kana karışmaması de lenfosit düşüklüğüne neden olabilmektedir.
Lenfosit düşüklüğü belirtileri:
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Üşüme
- Ateş
- Burun akıntısı
- Eklem ağrısı
- Öksürük
- Deri döküntüsü
- Gece terlemesi
- Normal olmayan kilo kaybı
Lenfopeni yani lenfosit düşüklüğü durumu yaşayan şahıslarda genel olarak çok fazla belirti görülmez. Fakat savunma düzeneğinin zayıflığına bağlı olarak gelişen hastalıklar nedeniyle bu belirtilerden biri ya da birebir anda birkaç tanesi görülebilir.
Lenfosit düşüklüğü nedenleri:
- Grip
- Soğuk algınlığı
- Enfeksiyon hastalıkları
- AIDS
- Farklı kanser türleri
- Yetersiz beslenme
- Stres
- Kemoterapi
- Kortizon tedavisi
Genel olarak bireyde lenfopeni yani lenfosit düşüklüğü durumuna neden olan hastalıklar bu formdadır. Fakat lenfosit düşüklüğü kesinlikle bir hastalık kaynaklı olmaz. Kan testi sonuçlarını inceleyen doktorunuz en hakikat teşhisi yapacaktır.
Lenfosit düşüklüğüne ne uygun gelir?
- C vitamini
- Yağsız balık eti
- Süt ve süt ürünleri
Lenfosit düşüklüğüne neden olan süreksiz durumlarda bu besinlerden tüketmek birçok vakit lenfosit pahasını ülkü aralığa yükseltecektir. Lakin lenfopeni durumuna neden olan bir hastalıksa bu hastalık tedavi edilmediği sürece lenfosit kıymeti düşük kalmaya devam edecektir.
Lenfosit yüksekliği nedir, ne manaya gelir?
Yapılan kan testi sonuçlarında yetişkinlerde 4800 mcL, çocuklarda ise 9500 mcL üzerinde olan lenfosit pahası lenfositoz yani lenfosit yüksekliği olarak isimlendirilir. Lenfosit yüksekliğinin temel nedeni vücudumuzda oluşan enfeksiyonlardır. Yani hasta olduğumuz vakit lenfosit pahası yükselir fakat her vakit yüksek olması uygun bir şey değildir.
Lenfosit yüksekliği belirtileri:
- Halsizlik
- İshal
- Mide bulantısı
- Kusma
- Ateş
Tıpkı lenfosit düşüklüğü üzere lenfosit yüksekliği de kendi kendine belirtiler göstermez. Lakin aslında rastgele bir enfeksiyon hastalığına sahipsek vücut bu hastalığın belirtilerini gösterir ve bu da lenfosit kıymetimizin yüksek olduğunu gösteren belirtiler haline gelir.
Lenfosit yüksekliği nedenleri nelerdir, ne düzgün gelir?
- Kızamık
- Kabakulak
- Sarılık
- Tüberküloz
- Brusella
- Vaskülit
- AIDS
Genel olarak lenfositoz yani lenfosit yüksekliğine neden olan durumlar bu biçimdedir. Bebeklerde, çocuklarda ve hamilelerde bu cins bir hastalık olmasa bile lenfosit pahası yüksek olabilir. Lenfosit yüksekliğine birden fazla vakit bir hastalık neden olduğu için bu duruma âlâ gelecek şey, hekiminiz tarafından tavsiye edilen yol ile hastalığın tedavi edilmesidir.
Lenfosit oranı ne vakit tehlikeli hale gelir?
Lenfosit bedeliniz düşük olduğu vakit savunma sisteminiz zayıflar, yüksek olduğu vakit ise sitokin fırtınası durumu yaşanabilir. Yani ideal pahada olmayan lenfosit oranı her vakit tehlikelidir. Ancak yaş, cinsiyet, hastalık üzere durumlara bağlı olarak bu oran değişebileceği için tehlikeli olup olmadığına karar verecek olan kişi uzman bir tabiptir.
Bir tıp beyaz kan hücresi olan lenfosit nedir, cinsleri nelerdir başlıkları üzerinden düşüklüğü ve yüksekliği ne manaya gelir sorularını tüm ayrıntılarıyla yanıtladık. Anlattıklarımız yalnız bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat hususlarında olduğu üzere lenfosit bedeliniz konusunda da en yanlışsız ve size özel bilgiyi uzman bir tabipten almanız gerektiğini unutmayın.