Teknik olarak bakıldığında bu denli ses yalıtımının ve teknolojik aletin olduğu stüdyo ortamında büyük kulaklıkların takılması kimileri için bir merak konusu.

İşte sorunun karşılığı tam da burada bilinmeyen; bu kulaklıklar yalnızca art plan müziğinin duyulmasını sağlamıyor, başka özellikleri de mevcut. Gelin, bu kulaklıkların ne işe yaradığını inceleyelim.

İlk olarak stüdyoda müziğin temel olarak nasıl kaydedildiğine değinelim.

Kullanılan enstrümanlar ve vokalin dokunuşları, dinlediğimiz müziklerde ağır hisler hissetmemizin en kıymetli sebeplerinden. Kaliteli bir müzik kaydetmek sanıldığı kadar kolay olmuyor. Canlı müziklerde tüm müzik karşımızda üretilirken, albümlerde ve teklilerde yoğun bir kayıt süreci mevcut. Bizse bu sürece temel olarak değineceğiz.

Modern müzik üretim sürecinde çok kanallı kayıt almak altın standart haline geldi. Bu standartta tüm vokaller ve enstrümanlar başka ayrı kanallara kayıt ediliyor. Kayıt bittikten sonraysa kanallardaki kayıtlar tek tek düzenlenebiliyor, gerekirse kayıt yenilenebiliyor ve bu şekilde mükemmele yakın müzikler ortaya çıkabiliyor. Bu altın standartın en büyük faydasıysa kayıtların birbirine geçmesini ve enstrümanların mikrofona sızmasını engellemesi oluyor.

Gelelim mevzumuza: Sanatkarlar stüdyoda neden büyük kulaklıkları tercih ediyor?

Sanatçılar birinci olarak kayıt esnasında art planda çalacak müziği hoparlör üzerinden alsaydı çok hassas olan mikrofonları bu sesleri algılayacaktı. Bu durum da müziğin temizliğinin ve kalitesinin bozulmasına yol açacaktı. Bu yüzden vokal yapacak olan sanatkarlar kayıtlarını tek başlarına alıyor. İkinci olarak bu kulaklıklar diğer seslerin duyulmasını engellemek için kulağı kapatacak büyüklükte ve yalıtkan hususlardan üretiliyor. Mikrofon ve kulaklık buluşmasıyla da kulaklıklardan sanatçının mikrofona verdiği ses, anlık olarak kendisine iletiyor ve ses tonunu dilediği üzere ayarlamasına imkan sağlanıyor.

Ek olarak bu kulaklıklar yüksek kaliteye sahip ve basları, tizleri de öbür kulaklıklar üzere standart seviyede değil. Bu kulaklıklarda bas ve tiz en ufak gürültünün fark edilmesini sağlayacak formda tasarlanıyor; bu da kayıt kademesinde, düzenleme basamağında kullanan kişinin işini kolaylaştırıyor.

Peki müzikçiler neden canlı performanslarda kulaklıklar takıyor?

Büyük hayran kitlelerine ulaşan, büyük arenalarda ağır bir kalabalıkta canlı performans yapan sanatkarların nasıl stabil performans sağladığını hiç merak ettiniz mi? Şarkıcılar bunu yapmak için canlı performanslarında olağan kulaklığa benzeyen kulak içi monitör kulaklığı kullanıyorlar. Kulak içi monitör kulaklıklar; müzikçilerin, performansını stabil bir formda sürdürebilmeleri için farklı enstrümanların farklı ses düzeylerinde iletilmesini sağlıyor. Örnek vermek gerekirse; sanatçı, davulun sesini fazla, piyanistin sesini az duymak istiyorsa bu monitör kulaklıklarla bunu ayarlayabiliyor.

Şimdi olağan kulaklık, stüdyo kulaklığı ve kulak içi monitör kulaklıkların ne olduğunu açarak mevzuyu daha güzel kavrayalım.

Ses yalıtımı: Stüdyo kulaklıkları ve kulak içi monitör kulaklıklar düz bir frekansa sahiptir. Bunlardan gelen sesler, sanatkara bas arttırma olmadan saf halde yansıtılır. Normal kulaklıklardaysa üretimine nazaran baslar farklılık gösterir. Stüdyo ve kulak içi monitör kulaklıkların sahip olduğu düz frekans, ses mühendisinin ve sanatkarın pürüzleri daha rahaf fark etmesine imkan tanır.

Tip ve tasarım: Kulaklığın tipi kişinin tercihine bağlıdır. Olağan kulaklıklarda kulağı kaplayan ve kaplamayan tasarım tercihleri mevcutken, stüdyoda kullanılan kulaklıklardaysa sesi izole etmesi için kulağı tam kapatan versiyonlar tercih ediliyor. Kulağı kapatan bu versiyonlar da ızgaralı ve ızgarasız olarak ikiye ayrılabiliyor. Izgaralı versiyon biraz daha ferahlık sağlarken ızgarasız versiyon daha fazla ses yalıtımı sağlıyor. Sahnede kullanılan kulak içi monitör kulaklıklarsa genelde tek tip oluyor ve kulağın içine girecek halde kullanılıyor.

Dayanıklık: Dayanıklılıksa 3 kulaklık cinsinde de fiyatına nazaran değişiklik gösteriyor. Fiyatı yüksek olan eserlerin materyal kalitesi âlâ olduğu için daha sağlam oluyor fakat stüdyoda kullanılan kulaklıkların uzun ömürlü olması için bir tık daha kaliteli gereçlerden üretildiğini söyleyebiliriz.

Kaynaklar: Science ABC, Headphonesty