Rusya ve Ukrayna ortasında uzun vakittir süren gerginlik, son haftalarda askeri hareketliliğin de artmasıyla birlikte en üst noktaya ulaşmıştı. Batı ve Rusya’nın karşı karşıya açıklamalar yaptığı, Rusya’nın her an Ukrayna’yı işgal edeceğinin neredeyse kesin olarak bildirildiği günlerde Rusya, bu açıklamaları her ne kadar ‘provokasyon’ olarak nitelendirse de dün gece saatlerinde beklenen, ama hiç kimsenin olumlu karşılamadığı gelişme yaşandı.
Rusya, Devlet Lideri Putin’in buyruğuyla birlikte Ukrayna’nın Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki kelamda Cumhuriyetleri tanıma kararı aldı ve Rusya güçleri, Ukrayna hudutları içine giriş yaptı. Bu gelişme, uzun vakittir açıklamalarla etkilenen global piyasaların da çakılmasına neden oldu. Türkiye dâhil tüm borsalarda kırmızı oklar yer alırken petrol ve altının bedeli, tüm vakitlerin rekorunu kırdı.
Piyasalarda son durum:
BIST 100, 2000 puanın altına çekildi:
Borsa İstanbul’da süreç gören, piyasa ve süreç hacmi açısından en yüksek 100 pay senedinin performansını ölçen BIST 100 endeksi, dün gece gelen haberle birlikte ani bir çakılma yaşadı. Haberden evvelki gün 2.035 düzeylerinde dolaşan puan, bu sabah saatlerinde 1.982’ye kadar çekildi.
Dünyanın en büyük teknoloji borsası NASDAQ’ta da durum birebirdi:
Apple, Microsoft ve Alphabet üzere pek çok teknoloj devinin listelendiği NASDAQ da Rusya’nın Ukrayna’ya girdiği haberiyle düşüş yaşadı. Apple, Google, Tesla, Amazon, NVIDIA, Microsoft ve daha pek çok şirketin pay kıymeti ortalama %2’lik bedel kaybı yaşadı.
Avrupa piyasaları son 7 ayın en düşük düzeyini gördü:
Avrupa piyasaları da yeniden savaş haberinden etkilendi. Avrupa pay senetlerinin pay senedi endeksi STOXX 600 %1,7’lik düşüş görürken 2022 yılının başından bu yana yaşanan düşüş %10’a yaklaştı. German DAX %2,2 oranında ve FTSE 100 %1,2 oranında düşüş yaşadı.
Kripto para piyasası da derin bir düşüşe kapıldı:
Batı – Rusya cephelerinden gelen açıklamalarla anlık bir formda paha kaybedip kazanan kripto para piyasasının önderi Bitcoin, savaş haberine kadar sürdürdüğü düşüşü haberin gelmesiyle hızlandırdı. Bitcoin, 36.350 dolar düzeyine kadar indi. 2022’ye düşüşle başlayan kripto para ünitesi, bu yıl içinde en düşük 32.917 dolar düzeyini görmüştü.
Petrol ve altın, son vakitlerin rekorunu kırdı:
Savaş açıklamaları sırasında daima yükselişte olan altın, Rusya’nın Ukrayna’ya girdiği haberiyle birlikte global piyasalarda 1.913 dolara kadar yükseldi ve haziran ayından bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Tekrar savaştan beslenen petrolün kıymeti de son 7 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Brent petrol, 96 doların üzerine çıktı.
Gelelim asıl bahse: Rusya-Ukrayna krizi yüzünden kripto, emtia ya da öbür borsalar neden altüst oluyor?
Ekonomistler bu mevzuda uzun uzun açıklamalarda bulunabilecek olsalar da aslında uzun uzadıya konuşmadan da münasebetleri açıklamak mümkün.Özellikle ‘balina’ olarak tabir edilen pek çok yatırımcı, savaş ya da öbür kriz anlarında ortamdaki belirsizlik durumunda parasını korumak için servetlerini kripto ya da şirket payları üzere nispeten riskli yatırımlardan çekerek altın, petrol üzere daha inançlı yatırım araçlarına aktarmayı tercih ediyor. Sonuç olarak paranın çıkış yaptığı borsalarda düşüş trendi hakim olurken; yatırımcıların hamle ettiği borsalarda yükseliş kelam konusu oluyor.