2019 yılından beri hayatımızın içerisinde olan COVID-19 pandemisi, artık pek çok ülke için ana gündem unsuru değil. Fakat virüsün merkez üssü olarak bilinen Çin’de durumlar epey farklı. Ülkede hala çok önemli kısıtlamalar var ve bu durum, başta teknoloji dünyası olmak üzere çabucak her kesimi direkt etkiliyor.
Bilindiği üzere Çin, dünyanın bir numaralı teknoloji üreticisi. Bugün Apple yahut Samsung üzere şirketlerin neredeyse tamamı Çin ile iş yapıyor. Yaşanan son gelişmeler ise son kısıtlama kararlarının en çok da Apple’ı etkileyeceğini gözler önüne seriyor. Çünkü Apple’ın en değerli tedarikçilerinden bir tanesi olan Foxconn‘un Çin’in Zhengzhou bölgesinde bulunan fabrikasının olduğu etraf, Çin hükümeti tarafından karantinaya alınmış durumda.
Fabrika çalışanları ile polis ortasında çatışmalar yaşanıyor!
*Fabrikanın bulunduğu bölgeden gelen bir imaj.
Bölgeden gelen haberlerin müthiş olduğunu söylemek mümkün. Çünkü Çin’in sosyal medya platformlarında paylaşılan birtakım imgelerde, fabrikadan çıkmak isteyen çalışanlar ile polisler ortasında çatışmaların yaşandığı görülebiliyor. Ayrıyeten fabrikanın güvenlik vazifelileri de çalışanların fabrikadan çıkmasına müsaade vermiyorlar. Artık ulaşılamayan manzaralarda, şiddetin had safhada olduğu belirtiliyor.
Bir görüntüde, isyan eden çalışana yönelik şiddet görülebiliyor:
Görünen o ki fabrika çalışanları üzerinde önemli bir bastırma siyaseti uygulanıyor. Çünkü TechCrunch editörlerinin de dahil olduğu bir canlı yayın sırasında avazı çıktığı kadar bağıran Foxconn çalışanı “Lütfen olayları yaymamıza ve ulusal manşetlere çıkarmamıza yardımcı olun!” biçiminde isyan ediyordu. Fakat Çin’deki toplumsal ağlarda servis edilen imajlar aslında anında kaldırılıyor. Sızdırılan bir avuç imaj ise olayların vahametini gözler önüne seriyor.
Verilen kelamların tutulmadığı söyleniyor:
BBC editörlerinin izleyebildikleri canlı yayınlarda ise kan donduran tabirler kullanılıyor. Çalışanların tezlerine nazaran çatışmalar sırasında ağır yaralı olanlar var ancak hiçbir müdahale yapılmıyor. Ayrıyeten geçmişte yapılan açıklamalarda günlük yövmiyelerin dört katına çıkarıldığı tez ediliyordu. Lakin böylesi bir durumun da olmadığı belirtiliyor. Üstelik çalışanlar, günlerdir yemek bile yiyemediklerini tabir ediyorlar.
Reuters’ta yer alan öbür bir habere nazaran ise Foxconn’da yaşanan olaylar sırf kısıtlamalardan ibaret değil. Foxconn’un da kabul ettiği üzere giden iş gücünü karşılayabilmek için yeni işe alımlar yapıldı. Lakin çalışanlar, işe yeni başlayanlar ortasında COVID müspet vakalar olduğunu iddia ediyorlar. Teze nazaran testi olumlu çıkan yeni emekçiler, sağlıklı çalışanlarla aynı koğuşlarda kalıyorlardı. Şirket, bu argümanların temelsiz olduğunu beyan ediyor.
Başka bir görüntüde ise kamuflaj giymiş polislerin emekçileri kovaladığı görülüyor:
Peki nasıl oldu da bu hale gelindi?
*Foxconn fabrikasından ailelerinin yanına gitmeye çalışan emekçilere ilişkin bir imaj.
Foxconn’un Zhengzhou’daki fabrikasında 200.000 civarı çalışan var ve bugün kullandığımız iPhone’ların çok büyük bir kısmı de bu fabrikada üretiliyor. Bölgenin karantinaya alınması ise işleri çıkmaza soktu. Alınan kararın açıklanmasıyla gidebilen fabrika çalışanları gitti. Fabrika, karantinanın birinci günlerinde çalışanların gitmesine müsaade verdi. Fakat gidemeyenler, bir formda kaçmaya çalıştılar.
Peki neden kaçmaya çalıştılar?
Çin toplumsal medya platformlarına yüklenen bir görüntü, ortalığı karıştırdı. Görüntüye nazaran fabrika yerleşkesindeki 8 işçi, COVID-19’a yakalanmış ve hayatlarını kaybetmişlerdi. Foxconn bu görüntünün gerçeği yansıtmadığını ve “kötü amaçlı” olduğunu söylese de emekçiler, yapılan açıklamaya inanmadılar. Hal bu türlü olunca da birkaç hafta evvel başlayan tansiyon, bugün tavan yapmış durumda.
Foxconn, günlük yövmiyenin dört katına çıktığını açıkladı fakat…
Çözüm arayışına giren Foxconn, çalışanlara artırım yaptı. Yapılan resmi açıklamaya nazaran Foxconn çalışanlarının günlük yevmiyesi, dört katına çıkarıldı. Şirket, bu atakla çalışmaları sürdürebileceğine ve iPhone üretiminin sekteye uğramamasını başaracağına inanıyordu. Lakin gelen son haberler, bu durumun gerçekleşmediğini ileri sürüyor. Foxconn, bu tezleri da yalanladı.
Bu ortada; Foxconn fabrikasının bir yerleşkede bulunduğu ve personellerin önemli bir kısmının hayatlarını da bu kampüs içerisinde sürdürdüğü biliniyor. Lakin fabrikada yaşayan çalışanların kaçının COVID-19 yakalandığı, bunların durumunun nasıl olduğuna ait hala hiçbir açıklama yok.