Herhangi bir sırt çantasında görebileceğiniz prize benzeyen bu tasarım, aslında epeyce hoş bir kullanım alanına sahip. Üstelik birçok insan, bu çantaları kullandığı halde üzerindeki bu ayrıntının ne işe yaradığının farkında bile değil. 

Pek çoğumuz bir emeli olmadığını düşünsek de dizayncılar, bunun bir gönderme olduğunu ve bir maksada hizmet ettiğini belirtiyor. Hepimizin en az bir kere gördüğü bu eklentinin bir tarihi bile var. 

İlk sırt çantalarına bir bakalım.

Tarihte bilinen birinci sırt çantaları askeri kullanım emeliyle Henry Merriam tarafından 1878 yılında tasarlanmıştı. Fakat askerlerin bedeninden uzak duracak halde metal modüller kullanılan bu çanta, başarısız oldu ve kısa müddet içinde kullanımı son buldu.

Merriam’ın bu makûs sonuçlanan teşebbüsünün akabinde farklı sırt çantası dizaynları doğdu. Avcılıkla uğraşan Ole Bergan ve tabiatla iç içe yaşayan Lloyd Nelson, iki başarılı dizayna imza attı. Nelson’ın Alaska ziyaretinden sonra tasarladığı sırt çantası, birinci seri üretim çantalardan biri oldu. Fakat hala çantaların dizaynlarında birtakım eksiklikler vardı.

…Ve birinci fermuarlı sırt çantası ortaya çıktı. 

• Cunningham’ın birinci fermuarlı çanta tasarımı.

Kendi gereksinimleri doğrultusunda tasarım dünyasına istikamet veren bir başka isim de Gerry Cunningham oldu. Kamp, doğa yürüyüşleri ve tırmanışla ilgilenen Cunningham, 1938 yılında, hem eşyalarına rahat erişebileceği hem de inançlı bir biçimde taşıyabileceği fermuarlı sırt çantasını üretti.  

Yapıldığı gereçler sebebiyle de epeyce hafif olan bu çanta, tabiat yürüyüşlerinde büyük bir kolaylık sağlıyordu. Birinci sefer bir sırt çantasında yer alan fermuar ayrıntısı sayesinde de Cunningham adeta tarih yazdı. 

Peki birinci fermuarlı sırt çantasının dizaynında bir şeye dikkat ettiniz mi? 

Cunningham’ın tırmanış ve tabiat yürüyüşleri yaptığından bahsetmiştik. Bu sebeple kimi eşyalara kolay bir formda ulaşabilmesi gerekiyordu ve annesinin dikiş makinesini kullanarak birinci prototipini yaptı. Cunningham’ın tasarımı, kayışın deri olması sebebiyle hem güçlü hem de adeta hayat kurtarıcı olmuştu. 

Günümüzde çağdaş halini gördüğümüz bu tasarım, işte birinci sefer o vakitlerde popülerlik kazandı. Jenerasyonlar boyunca da beşerler sırt çantalarının dış tasarımına yenilikler eklemeye devam etti. Bunun birçok örneğini hala görüyoruz. Örneğin prize benzeyen, birçok insanın ismini bile bilmediği bu eklentiler üzere.

Priz görünümlü bu ayrıntının bir hedefi ve hatta bir ismi bile var. 

Biraz evvel de bahsettiğimiz üzere; vakit içinde dağcılık, yürüyüş üzere aktivitelerle ilgilenen beşerler için sırt çantalarına çeşitli ayrıntılar eklendi. Prize benzeyen ve asıl adı ‘kirpik sekmesi’ yahut ‘domuz burnu’ olarak geçen bu bölme de benzeri bir hedefe hizmet ediyor.  

İlk defa ‘buz baltası’ taşımak emeliyle tasarlandı.

Dünyaca ünlü giysi ve aksesuar markası Herschel’in kurucu ortağı Jamie Cormack, bu dizaynın buz baltası taşımak maksadıyla ortaya çıktığını belirtiyor. Günümüzde bu eklentilere bir buz baltası takmak çok da mümkün olmasa da ip, ayakkabı bağcığı yahut kulaklık üzere eşyaları bağlamak hedefiyle kullanılabiliyor. 

Dağcılıkla uğraşan bireyler için ne kadar verimli olur bilinmez. Çünkü dağcılık, kamp ve emsal aktivitelerde kullanılan eşyalar bu çantalar için epey yetersiz. Ancak küçük ve elinizin altında durmasını istediğiniz eşyalarınızı çantanızın domuz burnu kısmına asabilirsiniz.  

Pek çok marka, bu tasarımı çeşitli biçimlerde sunmaya devam ediyor…

Tasarım dünyası vakitle hayli değişti. Günümüzde, ihtiyaçlarımıza yönelik ve tıpkı vakitte da göze batmayan dizaynlar ön plana çıkmış durumda. Tıpkı bu örnekte de olduğu üzere; birçoğumuz kullandığımız aksesuar ve eşyalardaki tasarım ayrıntılarının ne işe yaradığını bile farkında olmuyoruz. Pekala siz domuz burnu ismi verilen bu ayrıntının ne işe yaradığını biliyor muydunuz? 

• Kaynaklar: TODAY, Buffalo Jackson, Marie Claire, Outlook Traveller