Mevsimler değişirken birçoğumuz kışlıklarımızı, ısıtıcılarımızı meydana çıkartmaktan öbür bir şey yapmıyoruz. Lakin yavaş yavaş kendisini göstermeye başlayan kış, pek çok açıdan çok daha sert geçecek. Yani evvelki yıllara kıyasla bu yıl, kışa daha hazırlıklı olmalıyız. 

Zorluk izafî bir kavram olsa da orta halli bir gelire sahipseniz kışa hazırlanmak evvelki yıllardan biraz daha zor olabilir. Mevsim geçişlerinde yapılması gereken bakımlar, yeni muhtaçlıklar bir oldukça kıymetli tutabiliyor. Pekala kendimizi kışa hazırlamak için neler yapmalıyız? Önümüzdeki mevsim neden daha sıkıntı geçecek? Gelin sebeplerine şöyle bir bakalım.

Kış yaklaşırken başımıza neler geldiğini bir hatırlayalım… 

Hepimize büyük kayıplar, yıkımlar yaşatan bir virüsle başlayalım. Evet, Covid-19’dan bahsediyoruz. Virüs birinci olarak 2019 yılında ortaya çıkmış olsa da günümüzde hala pandemi sürecinin tesirlerini yaşamaya devam ediyoruz. Bunun en büyük sebebi ise dünyanın pek çok yerinde virüsün yayılmasıyla birlikte üretimin durma noktasına gelmiş olması. Haliyle üretim azalınca, pandemi dönüşünde büyük zorluklarla karşılaştık.

Virüsü bir türlü atlatamıyorken sıkıntı üstüne sıkıntı yüklendik ve ithalat-ihracat istikrarlarını alt üst eden birçok olay yaşadık. Örneğin Rusya ve Ukrayna ortasında çıkan savaş gibi. Ülkeler ortasında yaşanan bu tansiyon yalnızca Türkiye’yi değil, tüm dünyayı büyük ölçüde etkiledi.  

Rusya’nın dünyanın doğal gaz rezervlerinin büyük bir kısmına sahip olması da problemler yarattı.

Rusya petrolde dünyanın en büyük, kömürde ise en büyük ikinci rezervine sahip. Rusya, kendisine uygulanan yaptırımlar sonrası doğal gaz ve petrol ihracını büyük oranda azalttı. Natürel bu durumun akabinde halihazırda zati güç günler geçiren ülkeler, bu sefer da ısınma sıkıntısına düştü.  

Bir yandan ise yaz aylarında çok daha sıcak devirler yaşadık. Antartika’da deniz buzu rekor düzeyde düştü. Bunun sonuçları olarak da iklimlerin istikrarı etkilenmeye devam etti. Önümüzdeki günlerde tüm bu sebeplerle birlikte; doğal gazı daha değerliye aldığımız, ekonomik olarak zorlanacağımız ve daha soğuk bir kış geçireceğiz.

Savaşlar, siyasi tansiyonlar, orman yangınları, kriz derken büyük bir kaosun içine sürüklendik ve birtakım sonuçları oldu.

Ekonomik olarak zorlanıyorsanız ne yaparsınız? Harcamalarınızdan kısarsınız. Örneğin; şu anda üstünüze bir mont almak için yüzlerce lira ödemeniz gerektiği için bu kışı da eski montunuzla geçirecek olabilirsiniz. Lakin bu durum sırf sizin yaşadığınız bir şey değil. 

Aynı durum ülkemiz iktisadı için de geçerli. Dışarıdan ithal ettiğimiz eserleri daha değerliye alıyoruz ve bu eserlere patatesten, şekere ve hatta doğal gaza kadar birçok şey dahil. Ülkemizin daha değerliye ithal ettiği eserler, bizim de daha değerliye almamıza sebep oluyor ve sonuç olarak bu artışlar faturalarımıza yansıyor.  

Peki ısınmak için doğal gaz kullanmak mı, yoksa elektrikli ısıtıcılara sığınmak mı daha mantıklı? 

Doğal gazla ısınmayı seçtiğinizi varsayalım. Tüm konutunuzu ısıtabilir, sıcak su gereksiniminizi da yeniden doğal gazdan karşılayabilirsiniz. Lakin doğal gazla tüm konutunuzu ısıtmak hem değerliye gelecektir hem de çevreye ziyan vermenize sebep olacaktır.

Elektrikle ısınmayı seçtiğinizde ise bunu yapabileceğiniz birden fazla araç var. Klima taktırabilir, elektrikli ısıtıcılar kullanabilirsiniz. Klima, birçok açıdan oldukça mantıklı görünebilir. Örneğin yaz aylarında soğuk, kış aylarında sıcak gereksiniminizi karşılayabilir.

Kötü tarafı ise klimayla birden fazla odayı ısıtmak hayli güç. Elektrikli ısıtıcılar ise maliyet olarak kıyaslandığında klimayla neredeyse tıpkı ölçüde elektrik tüketiyor.  

Isınmak ise artık çok daha değerli.

Günümüz iktisadında maalesef ki iki formda de ısınmak epeyce güç. Çünkü doğal gaz fiyatlarına geçtiğimiz yıla kıyasla elektriğe %85, doğal gaza ise %174 artırım geldi. Merkez Bankası bilgilerine nazaran %83.45’lik bir yıllık enflasyon oranına sahibiz. Biraz daha geriye gittiğimizde bu oranın 2005 yılında %9.24olduğunu görüyoruz.  

Bildiğiniz üzere birtakım sebeplerden dolayı TL büyük bir kıymet kaybı yaşadı. 2002 yılında 1 dolar 1,41 TL iken %9.24’lük enflasyon oranı olan 2005 yılında 1 dolar 1.35 TL’ydi. Yani alım gücümüz içerde ve dışarıda büyük oranda etkilendi ve etkilenmeye de devam ediyor.

Biz en güzeli bu kış, ayağımızı yorganımıza nazaran uzatalım… Pekala soğuklara nasıl hazırlanacağız? 

Birçoğumuz önemsemiyor olsak da pencere ve kapıların yalıtımı hayli kıymetli.  

Kar soğukları bastırmadan birinci yapmanız gereken şey pencere ve kapılarınızın yalıtımını yaptırmak olmalı. Bunun için büyük ölçüler ödemek istemiyorsanız pencere ve kapılarınızın çerçeve kısımlarına yalıtım bantları yapıştırabilirsiniz.  

Ilık suyla duş alın. Evet, ılık. Sıcak değil. 

Sıcak suyla duş almak duştan çıktıktan sonra daha fazla üşümenize sebep olacağı üzere cildinizin de ziyan görmesine sebep olabilir. Çok sıcak suyla duş alıp soğuk bir ortama girdiğinizde cildiniz kuruyabilir ve egzama, sedef üzere hastalıklarınızı tetikleyebilir.  

Isınmak için soba yahut şömine kullanıyorsanız bacalarınızı ve soba borularınızı temizlemeniz gerekiyor.  

Özellikle soba oldukça korkutucu bir ısınma aracı olabilir. Maalesef ki kış aylarında gördüğümüz sobadan zehirlenme haberlerinin büyük birçoğu boruların temizlenmemesi sebebiyle gerçekleşiyor. Düzgün temizlenmeyen borularda ve bacada kalan kalıntılar bir müddet sonra üzerine yeniler eklenerek çoğalmaya ve tıkanıklık yaratmaya başlar.  

Çıkacak bir yer bulamayan karbonmonoksit gazı odanın içine yayılmaya başladıktan sonra da gaz zehirlenmeleri meydana gelir. Birebir şey şömine ve emsal formda çalışan ısınma araçlarında da geçerlidir. Bu sebeple bacalarınızın, borularınızın pak olduğundan emin olmalısınız. 

Sıcak su ısıtıcınız varsa, borularına yalıtım yapmak isteyebilirsiniz.

Sıcak su ısıtıcıları bilhassa doğal gaz olmayan meskenlerde hayat kurtarıcı olabiliyor. Lakin kış aylarında sağladıkları sıcak suyun ısısında düşüş yaşanabilir. Bunu önlemek için ise su ısıtıcınızın boru ve vana kısımlarına folyo ve elyaf üzere malzemelerle yalıtım yapabilirsiniz. Böylece su ısıtıcınızdan musluğunuza gelen su, sıcaklığını daha âlâ koruyacaktır.

Arabanızın bakımlarını da unutmamak lazım.  

Bir otomobiliniz varsa, değerini bilmelisiniz. Çünkü bir otomobil sahibi olmak artık pek kolay değil. Otomobilinizi korumak için yapabileceğiniz çeşitli şeyler var. Birinci yapmanız gereken natürel ki klasikleşen bir teklif olarak; kış lastiği ve kar zincirine sahip olmanız. Lakin kar yağan ve buzlanmış bir yerde otomobil sürmek epeyce sıkıntı olabilir.  

Zor bir durumda buzların içinden çıkabilmeniz için otomobilinize bir ölçü kum koyabilirsiniz. Yeniden donmayı azaltacağı için kaya tuzu bulundurmanız da faydalı olacaktır. Küçük üzere görünen bu gereçler, sürtünme kuvvetini artıracağı için lastiğinizin buzda daha az kaymasına sebep olacaktır. Hasebiyle da bu küçük şeyler, sizi daha büyük kayıplardan koruyabilir.

Maalesef ki üstte da uzun uzun anlattığımız üzere bu kış epeyce sıkıntı geçecek. Bu sebeple de sizlere sunabileceğimiz teklifler bir yere kadar sizi yönetim edecektir. Sunduğumuz tekliflerde de konutunuzun ısısını koruyabilmeniz, bedeninizin sıcaklığını dengeleyebilmeniz ve otomobilinize gelebilecek maddi ziyanları önlemenizi amaçladık. Fakat mevsim geçişlerinde her şey çok daha değerli bir hale geliyor. Bu sebeple mümkün olduğunca tavırlı davranıp, üşütüp hasta olmamaya çalışacağız. 

Kaynaklar: Merkez Bankası, BBC, Bob Vila, EuroNews, EverGreen