Kısa ya da uzun, bir sinema ya da animasyon için her şey sözlerle yani senaryoyla başlar. Düzgün bir çekim planı ile bu yazılar, hareketli imgelere yani sinemaya dönüştürülebilir. Fakat bu iki nokta ortasında bir durak olarak önemli sahnelerin hareketsiz birer görsele dönüştürüldüğü storyboard çalışması da yapılabilir. Hayranlıkla izlediğimiz tüm sinema ve animasyonların imali öncesi kesinlikle storyboard çalışması yapılmaktadır.

Storyboard çalışması yapmak birden fazla vakit çekim için evvelden hazırlanan grafik haritalar yapmak manasına gelir. Değerli sahnelerin nasıl çekileceğine dair ipuçları bu hareketsiz görseller üzerinden planlanır ve çekim anı geldiği vakit yapılması gereken tek şey, bu planı uygulamak olur. Gelin storyboard nedir, ne işe fayda, nasıl yapılır üzere merak edilen sorulara yakından bakalım ve imali için kullanabileceğiniz programları görelim.

Temelden başlayalım, storyboard nedir?

En temel tarifiyle storyboard; kısa ya da uzun bir sinemanın ya da animasyon üretimin görsel taslağıdır. Yapımın ön yapım sürecinin en kıymetli modülü olan storyboard çalışmaları için çekim planının görsel haritası demek de mümkün. Storyboard çalışmaları elle çizilebildiği üzere bu işi için geliştirilen programlar da kullanılabilir. Tamamlanmış bir storyboard çalışması, taslak halinde de olsa çekilecek sinemanın çizgi roman versiyonu üzere görünecektir.

Peki, storyboard ne işe fayda?

Storyboard ne işe fayda sorusunun cevabı için öncelikle sinema imal sürecini biraz incelememiz gerekiyor. Öncelikle sinema için bir fikir bulunur. Fikir öyküye, kıssa senaryoya ve senaryo da sinemada dönüşür. Yani son noktaya kadar görsel hiçbir şey yoktur. Büyük bir yapımı sadece sözler üzerinden bir görsele dönüştürmek geri dönülmez yanılgılar yaratabilir. İşte bu noktada devreye storyboard girer.

Filmin çekimlerine başlanmadan çok evvel plan basamağında çekilecek sahne, tek kare ya da birden çok kare kullanılarak hareketsiz bir görsele dönüştürülür. Çizgi romandan bir sahneye benzeyen bu hareketsiz görselin çekim sırasında nasıl hareketli manzaraya dönüştürüleceği planlanır. Yani storyboard tam manasıyla çekim sırasında neler yapılacağının planlandığı bir haritadır.

Storyboard neden kıymetli?

Storyboard, kağıt üstündeki sözlerden ibaret olan öykünün sinemaya dönüştürülmesinin yani görselleştirilmesinin birinci kademesidir. İyi hazırlanmış bir storyboard çalışması olduğu vakit tüm çekim grubu kameranın nereye koyulacağı üzere en kıymetli ayrıntısı bile biliyor olur. Senaryoyu hiç okumamış biri bile storyboard çalışmalarını gördüğü vakit az çok fikir sahibi olur.

Storyboard çalışmaları birden çok panelden oluştuğu vakit sahne içindeki sekansların bile ayrıntısını sunacaktır. Çekim sırasında yapılacak bir kusur hem vakit hem de para kaybına neden olurken storyboard çizimlerinde taslak hazırlamak bu türlü bir kayıp oluşturmaz. Hatta sonrasında yapılacak yanılgıların evvelce yapılmasını sağladığı için avantaj sağlar.

Sahne sahne hatta sekans sekans çizilmiş olsa bile storyboard çalışmalarında her vakit ana noktalar işaretlenir. Yani çok fazla ayrıntıya boğulmaz. Ancak çekimler için bu temel çerçevenin oluşturulması bile büyük yapımların karmaşık üretim sürecini belli bir tertibe oturtacaktır. Detaylandırıldıkça kimin, neyi, ne vakit, nerede yapacağı ortaya çıkar.

Storyboard nasıl yapılır?

• Adım #1: Çekim listesi belirleyin.
• Adım #2: Çizime başlayın.
• Adım #3: Detaylar ekleyin.
• Adım #4: Notlarla zenginleştirin.

Adım #1: Çekim listesi belirleyin:

Senaryoyu elinize alın ve okuduğunuz bir sahnenin nasıl çekileceğine dair bir tertip yani çekim listesi belirleyin. Bu öykü görsel olarak nasıl anlatılır bunu düşünün. Kamera nerede durmalı, izleyici neler görmeli, oyuncuların yüzü nereye bakmalı, o sahnede neler olmalı üzere sorular sorarak teorik bir plan yapın.

Adım #2: Çizime başlayın:

Teorik olarak çekim planını ve ayrıntıları belirledikten sonra birinci adım olarak elinize kağıdı kalemi alın ve çizmeye başlayın. Bu adımı uygulamak için bir çizim programına ve hatta iyi bir çizer olmanıza gerek yok, çizin kâfi. Bir yuvarlak oyuncu olsun, bir çizgi masa, noktalar halı olsun. Kıymetli olan ortalama bir taslak çıkarmak. Elbette profesyonel bir storyboard çalışması için profesyonel bir çizer gerekiyor.

Adım #3: Ayrıntılar ekleyin:

Aklınızdaki çizim planını çizgilerle hareketsiz bir görsel haline getirdiniz ancak unutmayın, bu bir sinema yani kağıt üzerinde gördüğünüz her şey hareketli bir görsele dönüşecek. Kare kare çok da ayrıntılı bir anlatım çizmenize gerek yok. Küçük bir ok çizerek oyuncunun hareket edeceği istikameti belirleyin. Kapıdan biri girecekse oraya bir ünlem koyun. Kırılacak bir bardak varsa yuvarlak içine alın. Bu cins küçük ayrıntılar ekleyerek çizdiğiniz sahnedeki hareket ögelerini belirtin.

Adım #4: Notlarla zenginleştirin:

Başarılı bir storyboard çalışması her ne kadar bir çizgi roman sayfasına benzese de sonuçta tüm o görsellik ileride yapılacak çekim için bir plan oluşturuyor. Bu nedenle notlar eklemekten çekinmeyin. Çizimin altında o sahneyi anlatın. Bir evvelki sahneden ve bir sonraki sahneden alıntılarla görülen çizimi anlamlandırın. Konuşma balonu olmadan o sahnedeki diyaloglara yer verebilirsiniz. Kıymetli olan, senaryoyu okumamış birinin bile o sahnede neler olduğunu en kolay haliyle anlamasını sağlamak.

Storyboard hazırlayabileceğiniz birtakım programlar:

• Storyboarder
• Plot
• FrameForge Storyboard Studio
• Studiobinder
• Boords Storyboard Creator

Storyboarder

Açık kaynak kodlu bir storyboard hazırlama programı olan Storyboarder büsbütün fiyatsızdır. Kullanışlı arayüzü ve geniş araç seçenekleri sayesinde herkes tarafından kolay kolay kullanılabilir. Çizimlerinizin üzerine diyaloglar, zamanlama bilgileri ve çekim açılarını ekleyebilirsiniz.

Plot

Pek çok hazır şablon üzerinden kendi storyboard çalışmalarınızı yapabileceğiniz Plot, bu süreci olabildiğince hızlı ve verimli bir biçimde tamamlamanız için gerekli tüm araçları sunan bir program. Kolaylıkla sahne ekleyip çıkarabileceğiniz Plot şablonlarına internet üzerinden görsel eklemeniz de mümkün.

FrameForge Storyboard Studio

HBO, Netflix ve BBC üzere dünya çapında büyük yapımlara imza atan imal şirketleri tarafından da kullanılan FrameForge Storyboard Studio, daha çok profesyonellere hitap eden bir program ancak vakit içinde kendinizi geliştirerek eşsiz storyboard çalışmalarına imza atabilirsiniz.

Studiobinder

Storyboard çalışmalarınız sırasında gereksiniminiz olan tüm görsel çalışma araçlarını sunan Studiobinder üzerinden filtreleme, sahne sıralama, görsel yükleme, en uzunluk oranlama, renk kodları düzenleme, notalar ekleme üzere pek çok süreci çarçabuk gerçekleştirebilirsiniz.

Boords Storyboard Creator

Boords Storyboard Creator, rastgele bir program indirmeden internet üzerinden storyboard çalışmaları yapabileceğiniz bir internet sitesi. Konu hakkında hiçbir bilginiz olmasa bile platformu ziyaret ettikten sonra yönlendirmeleri takip ederek eşsiz storyboard çalışmalarına imza atabilirsiniz.

Film yaratım sürecinin en değerli adımlarından bir tanesi olan storyboard nedir, ne işe fayda, nasıl hazırlanır gibi merak edilen soruları yanıtlayarak storyboard hazırlamak için kullanabileceğiniz programlardan kimilerini listeledik. Listemizde kullandığınız storyboard hazırlama programları varsa tecrübelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.