Akıllı telefonların artık bir gereksinim haline geldiği bu günlerde toplumsal medya çabucak hemen herkesin dahil olduğu bir mevzu. Kimi vakit yalnızca Instagram’da yavru kedi görüntüsü izliyor kimi vakitse Twitter’da hararetli ve biraz abartılı tartışmalara katılıyoruz. Her ne kadar toplumsal medyada “kafa dağıtmak” için bulunsak da yapılan araştırmalara nazaran toplumsal medya, kullanıcıların zihinsel sıhhatini olumsuz etkiliyor.

Avustralya’daki La Trobe Üniversitesinde vazifeli Hannah Jarman ve grubu, yaptıkları araştırmada toplumsal medyanın bireyler üzerinde yıkıcı tesirleri olduğunu ortaya koydu. Gelin daima birlikte toplumsal medya platformları nasıl oluyor da bizi bu kadar etkiliyor bir göz atalım.

Araştırma makalesinde toplumsal medyanın, İngilizce’de “well-being” olarak isimlendirilen ve lisanımıza “esenlik” manasına gelen bir tanıma olan tesirlerinden bahsedilmiştir. İyilik, kişinin hem fizikî hem de zihinsel sıhhati ve memnunluğu anlamına gelmektedir. Yazı boyunca kolay anlaşılması için well-being teriminden “mutluluk” olarak bahsedeceğiz.

4 yıllık çalışmada 7000 gönüllüden bilgiler toplandı

Jarman ve takımı, 4 yıl süren derin araştırmaları sırasında 7000’in üzerinde genç yetişkin ve yetişkin üzerinde çalışmalar yaptı. Sık sık gözlemlenen ve uzman psikologlar eşliğinde anketlere katılan gönüllüler, 4 yıl boyunca hiçbir dış zorlamaya maruz kalmadan kendi istekleri doğrultusunda toplumsal medya platformlarını kullandı.

Araştırmanın sonucunda memnunluk ve zihinsel sıhhatin toplumsal medya kullanımı ile direkt temaslı olduğu ortaya çıktı. Toplumsal medya platformlarında gördükleriyle kendi yaşantılarını karşılaştıran kullanıcıların hayattan keyif alamadıkları, depresyona girdikleri ve hatta asosyalleşmeye başladıkları ortaya çıktı.

Tehlikeli bir döngü oluşuyor

Yapılan araştırmada toplumsal medya kullanıcılarının birinci başlarda memnun olduklarını lakin daha sonraları toplumsal medyadaki ünlü insanların hayatlarını görerek bu “ışıltılı hayatı” kendi yaşantılarıyla karşılaştırdıkları ortaya çıktı. Daha sonraları depresyona giren gönüllüleri toplumsal medyada daha fazla vakit geçirmeye başlıyor ve bu durum morallerinin daha da bozulmasına neden oluyor.

Durum bu türlü olunca toplumsal medya kullanımı ve zihinsel sıhhatin berbatlaşması bir kısır döngüye giriyor. Kullanıcılar toplumsal medya kullandıkça daha karamsar niyetlere dalıyor, karamsarlaştıkça da toplumsallaşmak yerine toplumsal medyayı kullanımı arttırıyordu. Yapılan araştırmada birinci başlarda günde 2-3 saat sosyal medya kullanan kullanıcılar, deneyin son periyotlarında günde 8 ila 10 saat arası toplumsal medyada vakit geçirmeye başladı. 7.000 gönüllüden %70’i bu kısır döngüye girerken geri kalan %30’luk kesin ya toplumsal medya kullanımını azalttı ya da tamamen bıraktı.

Peki bu durumdan nasıl korunabilirsiniz?

Araştırmacılar ve uzman psikologlar, bu kısır döngüden çıkmanın sıkıntı olduğunu fakat imkânsız olmadığını belirttiler. Burada en değerli noktanın toplumsal medya kullanımını artırma olduğunu belirten uzmanlar, toplumsal aktivitelerinizin yerini toplumsal medyanın almasına müsaade vermemeniz gerektiğini belirtiyor. Toplumsal medyada gördüğünüz içerik üreticilerinin ve ünlülerin yaşadığı hayatları görüp özenen bireylerin ise bu stil karamsar düşüncülere kapılmak yerine benzer bir hayata sahip olmak için motive olmaları ve bu istikamette çalışmaları tavsiye edildi.

Eğer sizde bu usul karamsar kanıları sahipseniz yapabileceğiniz en âlâ şey toplumsal medya kullanımını azaltmaya çalışarak psikolojik takviye almanız olacaktır.