Yirmilik dişler, ağzın gerisine yerleşen ve 17-25 yaşları ortasında çıkmaya başlayan üçüncü azı dişleridir. Bazen yanlış konumda çıktığında; örneğin gömülü olarak çıktığında yahut çıkması için ağızda kâfi yer olmadığında, kişi çok fazla acı çeker.
Bir bireyde, toplamda 32 diş olması gerekir. Yani bunlara, ikisi üstte ve ikisi altta olmak üzere dört adet yirmilik diş de dahildir. Pekala bu yirmilik dişlerin olayı tam olarak nedir?
Çocukken, çene yapımız yirmilik dişlerin çıkması için maalesef uygun olmuyor.
İnsan büyüdükçe çene yapısı da gelişiyor ve böylelikle yirmi yaş dişlerinin çıkması için daha fazla alan açılıyor. Ancak uzmanlar tekrar de çağdaş insanın çene yapısının, her vakit meselesiz bir formda bu dişleri çıkaracak kadar büyümeyeceğini söylüyor. Yani acı çekmeden diş çıkarmak mümkün mü diyorsanız buna katiyetle evet diyemiyoruz.
Aslında bu dişlerin erken yaşta bir öbür çıkmama nedeni ise muhtaçlık olmaması.
Yetişkinlikte, çocukluktaki halimize nazaran çiğnenmesi daha güç olan besinleri tüketebiliyoruz. Kanada’daki Saskatchewan Üniversitesinde antropolog olan Julia Boughner, yaptığı bir araştırmada evvelden kabuklu yemişleri (kuruyemiş tarzı) tüketen insanların çenelerinin daha kolay uzadığından bahsediyor. Zira azı dişleri, sert yiyeceklere karşılık aşınıyor ve böylelikle onların yerini yirmilik dişler alabiliyordu. Lakin endüstrileşmeyle birlikte beşerler daha yumuşak yiyecekleri tercih ettiği için insanların, çenelerinin büyüme durumu yukarıdaki başlıkta da kelamı geçtiği üzere azalmıştır diyebiliriz.
Bu nedenle uzmanlar, insanların artık yirmilik diş çıkarmayacak bir hale evrileceğini düşünüyor. Kısacası yirmilik dişler, 1. (6-7 yaş) ve 2. azı (10-13 yaş) dişlerinizi kaybettiğiniz vakit, oluşan o boşluğu doldurmak için çıkmaya programlıdır. Hekimler, bu dişlerin erken çekilmesinin ileride oluşabilecek diş eti enfeksiyonlarını önleyebileceğini söylüyor. 27 yaşına gelmeden bu dişlerin çektirilmesi tavsiye ediliyor zira bu yaştan sonra çekildiğinde sonlarda oluşabilecek hasarların daha da arttığı düşünülüyor. Aranızda yirmilik dişlerini çektirmiş olup tecrübelerini paylaşmak veya çektirmeyen lakin yeniden de düşüncelerini paylaşmak isteyen varsa yorum yapabilir.
Kaynaklar: Live Science, The Dental District, Yeditepe Hastanesi, St. John Health, Emergency Dentist Brisbane