Büyük bir reklam çalışmasıyla 2003 yılında hayatımıza girip pazarda da değerli bir kelam sahibi pozisyonuna gelen Cola-Turka‘yı hatırlıyor musunuz? Ülker tarafından üretilen, lakin sonrasında faaliyetlerini durdurmak zorunda kalan Cola-Turka’nın kıssasını, Başarısızlık Doruğu’nda konuşan Türkiye’nin en varlıklı insanı Murat Ülker anlattı.

Peki vaktinde Coca-Cola, Pepsi üzere ABD merkezli içecek firmalarına baş tutarak büyük muvaffakiyetler elde etmiş Cola-Turka ne oldu da başarısız oldu? Bahis başarısızlık mıydı, yoksa kimi kıskançlıklar mı ortaya girmişti? O vakit Cola-Turka’nın öyküsünü Murat Ülker’in açıklamalarıyla anlamaya çalışalım.

Öncelikle Cola-Turka’nın çıkış kıssasına bakalım.

Cola-Turka, 2003 yılında Türkiye’nin en büyük firmalarından olan Ülker markası altında piyasaya sürüldü. Birinci başta çok başarılı reklam çalışmalarıyla isminden kelam ettiren Cola-Turka, birden tüm Türkiye’de sevilmeye başlanmıştı. Murat Ülker’in yaptığı açıklamalarda da “Çok düzgün lansman yaptık, malı çok âlâ dağıttık ve malın kalitesi de yeterliydi.” sözü bulunuyor. 

O periyotta kimi beşerler Cola-Turka’nın tadının Pepsi ya da Coca-Cola’ya benzemediğini söylemişlerdi, lakin aslında birebir tatta olmaları mantıksız olurdu. Cola-Turka’nın o periyotta yaptığı birtakım öncü adımlar vardı. Mesela 3 litrelik ambalajlarla satılmaya başlanmıştı Cola-Turka. Ayrıca şekerden başlayarak tüm sürecin Ülker tarafından yönetildiği dikey entegrasyon sistemiyle üretiliyordu kolalar.

Murat Ülker: Rakiplerimiz bizi kıskandı.

Cola-Turka’nın bu başarısı kısa müddette Coca-Cola’dan sonra en büyük ikinci pazar hissesine sahip olmalarını sağlamıştı. Dikey entegrasyon sistemi de başarılı olduğu için öbür firmalarla daha kolay rekabet edilebiliyordu. 

Murat Ülker, “Ardından konuşmalar başladı. Yabancı sermaye, Sanayi Bakanlığına ‘biz de bu türlü dikey entegrasyon sağlayacağımız bir tesis yapmak istiyoruz’ diye sormaya başladı. Halbuki Türkiye’de bu türlü bir mevzuat yok, Türkiye bir krallık değil. Şirketinizi kurarsınız, kanuna uygun üretime başlarsınız.” kelamlarıyla rakiplerinin o periyodun Sanayi Bakanlığıyla konuşmaya başladığını söyledi.

Sanayi Bakanı, Murat Ülker’i Ankara’ya çağırmış.

ABD merkezli bu üreticilerin biraz söylenmeye başlamasının akabinde Sanayi Bakanı, Murat Ülker’i Ankara’ya çağırmış. Murat Ülker, bu süreci şöyle anlatıyor:

“Sanayi Bakanı, babamın arkadaşı olur; ismi lazım değil. Beni Ankara’ya Başbakanlığa çağırdı. Bana, ‘Murat, cebimde bir mektup var; seni ABD Büyükelçisi şikayet ediyor, bu nedenle sana küçük bir ceza vereceğiz.’ dedi. Çok utandım alışılmış. ‘Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti’nin Başbakanlığı, sen de bakansın; ne demek ABD büyükelçisi seni şikayet ediyor?’ dedim. ‘Böyle bir şey olabilir mi memlekette, kanunlar var!’ dedim lakin kimse dinlemedi.”

Şikayet üzerine Ülker’e 10 milyonluk iş için 37 milyonluk ceza verildi.

Murat Ülker’in açıklamasıyla bedeli 10 trilyon (yeni parayla milyon) olan iş için 35 trilyon ceza kesildi. Bunun üzerine Murat Ülker, devleti mahkemeye verdi. Toplamda 7 yıl süren mahkeme, cezanın geçersiz olduğuna karar verdi. Aslında ceza şeker kanununun bakanlık tarafından farklı yorumlanmasından kaynaklanıyordu. Mahkeme ise bu yorumun gerçek olmayacağına karar vererek Cola-Turka’nın rastgele bir yanlış iş yapmadığını göstermiş oldu. 

Bu ceza ve mahkeme süreci Cola-Turka’yı bitiren şey oldu.

Büyük firmaların ABD Büyükelçisi aracılığıyla Cola-Turka’yı şikayet etmesi, çok önemli yatırımlar yapılarak muvaffakiyet da elde edilen yerli kola dalını bitirme noktasına getirmiş oldu. Ülker de Cola-Turka, Çamlıca, Link üzere markaları Japonya’dan bir şirkete sattı. Şu an Ülker içecek işi yapmıyor. Günümüzde hala az da olsa Cola-Turka bulabilirsiniz.

Bazı başarısızlıklardan başarı doğar.

İstanbul Gençlik Platformu kanalında “Başarısızlık Zirvesi”ne davet edilen Türkiye’nin en güçlü insanı Murat Ülker, yaşadığı başarısızlığı anlatarak pek çok beşere da örnek bir davranış sergiledi. Şu anda bisküvi dalında dünyada ikinci, çikolatada ise altıncı olan Ülker, günümüzde daha çok küresel pazara yönelik atılımlar yapıyor.

Bugün sizlere bir devrin efsane markası Cola-Turka’nın neden bittiğini açıkladık. Murat Ülker’in açıklamalarının yer aldığı görüntüyü ise aşağıdan izleyebilirsiniz.