Tarım alanında adeta bir ihtilal olarak gelen traktörler, insanların işini büyük ölçüde kolaylaştırdı. Son derece şiddetli işleri çok güçlü motorlarıyla çarçabuk gerçekleştirebilen traktörler, daha az insan gücüyle çok daha büyük toprakları işlememizin önünü açıyor. Pekala traktörlerin dizaynının neden bu türlü olduğunu hiç düşündünüz mü? Neden bu makinelerin ön tekerlekleri küçükken art tekerlekleri çok daha büyük?
Bugün sizlere tarım alanında günümüzün olmazsa olmazları olan traktörlerin neden arka tekerlekleri büyükken ön tekerlerin daha küçük olduğunu açıklayacağız. Bu noktada devreye maliyetten teknik bahislere kadar pek çok konu giriyor.
Öncelikle traktörün nasıl çalıştığını anlayalım.
Traktörler genelde 4×2 çekişe sahiptir. 4 tekerde güç olmak yerine 2 tekerde güç vardır. Bu güç de gerideki büyük tekerleklere iletilir. Yani traktörlerin arttan itişli araçlar olduğunu söyleyebiliriz. Kullanım alanları çoklukla çamurlu, engebeli topraklar olduğu için güçlü motorlara sahip olmaları gerekir.
Traktörlerin gerisinde neden büyük tekerlekler vardır?
Dizel motor kullanan traktörler, engebeli topraklarda sorun yaşamadan devam edebilmeleri için artta büyük tekerleklerle gelirler. Traktörlerin ardında yer alan büyük ve geniş yüzey alanına sahip lastikler, aracın çekişini en şiddetli tabanlarda bile sağlar. Mesela olağan bir otomobil yumuşak topraklı bir tarlaya girerse muhtemelen tekerlekleri tabana batacak ve araç toprakta çakılı kalacak.
Traktörlerin ardında bulunan ve hem çap olarak büyük hem de geniş bir yüzey alanına sahip olan lastikler, traktörün tabana takılı kalmasını pürüzler. Bununla birlikte traktör lastiklerinin geniş dişlere sahip olması hareket ettiği yer yumuşak da olsa patinaj çekmeden hareket etmesine yardımcı oluyor.
Madem bu büyük lastikler bu kadar avantajlı neden önlerde küçük tekerlek var?
Büyük tekerlekler mahzurlar konusunda çok başarılı olsalar da husus çevikliğe geldiğinde çok da başarılı olamıyorlar. Ön tarafta daha küçük tekerlekler olması traktörün çok daha çevik olmasını, keskin dönüşler yapabilmesini sağlıyor. Tıpkı vakitte büyük tekerlek görüş konusunda da problemlere neden oluyor. Önde yer alan küçük tekerlekler şoförün çok daha geniş bir alanı görebilmesini sağlıyor. Son olarak da küçük lastikler büyük lastiklere nazaran daha uygun fiyatlı.
Lastiklerin büyük olması avantaj sağlasa da önde büyük lastiklere o kadar da muhtaçlık yok. Öndeki küçük lastikler bu sebeple fazladan bir maliyetin önüne geçmiş oluyor. Ortaya çeviklik gibi etkenler de eklendiğinde yalnızca gerideki tekerleklerin büyük olması ziyadesiyle kâfi oluyor.
Farklı tekerlek uzunlukları tartı dağılımını da yanlışsız dağıtıyor.
Traktörlerin motorunun ön tarafta olduğunu biliyorsunuz. Bu da tartının öne yanlışsız yayılması manasına geliyor. İşte bunu dengeleme misyonu art tekerleklere düşüyor. Son derece ağır olan art tekerlekler, tartının yalnızca önde olmasını engelliyor. Ayrıyeten art tekerleğin çap olarak büyük olması aksın da daha üstte olduğu manasına geliyor. Bu da traktörün bir kaldıraç üzere çalışmasını sağlıyor. Traktörün bu türlü olması, araç devrilmeden evvel azamî çekme kuvvetini daha fazla artırıyor. Yani art tekerlekler aracın hem çekme gücünü inançlı bir formda yapmasını sağlıyor hem de traktörün yükünü genele yayabiliyor.
Büyük tekerlekler toprağı da koruyor.
Traktörlerin doğal ortamı yerlerdir. Tohumlar ekilmeden evvel toprağı hazırlayan traktörler, çok ağır olduklarından toprağı da sıkıştırabilir. Art lastiklerin yüzey alanının geniş olması da bu noktada devreye giriyor. Bu genişlik sayesinde yük toprak üzerinde dağılır ve lastikler toprağı çok fazla sıkıştırmamış olur. Sıkıştırılmış topraklarda bitkilerin büyümesinin çok güç olacağı düşünüldüğünde bu tekerleklerin son derece hayati bir hareketi daha yerine getirdiğini söyleyebiliriz.
Bugün sizlere traktörlerde art tekerleklerin ön tekerleklere nazaran neden daha büyük olduğunu açıkladık. Bu şekil içeriklerin daha fazla gelmesini istiyorsanız yorumlar kısmında bizimle paylaşmayı unutmayın.
Kaynak: Sacrewell, Tractor Junction, Tractor Addict