Tüm dünyada 5G’ye geçiş süratle sürerken Türkiye’de birinci 5G temas dayanağı İstanbul Havalimanı’nda kullanıma sunulmuştu. 5G’nin ne vakit ülkemizde yaygınlaşacağı büyük bir merak konusuyken bugün Türk Telekom CEO’sundan dikkat çeken bir açıklama geldi.

Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, Türkiye’nin 5G hazırlıkları, ihale süreci, yerlilik ve ulusallık bahislerine değinirken 5G ihalesine ait kesin bir tarih paylaşmadı. Önal, 5G ihalesinin biraz daha geciktirilmesi gerektiğini düşündüklerini açıkladı. Önal’ın açıklamaları şu formdaydı:

“İhaleyi geciktirerek yapmanın daha makul olduğunu düşünüyoruz”

“5G’ye yerli ögelerle geçiş için kuralların gereğince olgunlaşmış olması gerekiyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde yerlilik manasında istenen noktaya gelebilecek düzeyde olduğumuzu düşünüyorum fakat konuşmamız gereken şey, yerli ekosistemin büyütülmesi ve ihale ile kullanım ortasındaki müddet. İhaleyi öne alarak 5G’yi olması gereken vakitten evvel erken doğum haline getirmemeliyiz.

İhale ile yerli 5G ekosisteminin üretimi ve nihayete ermiş olması birbirine yakınlaşmalı, hasebiyle ihaleyi biraz daha geciktirerek yapmanın daha makul olabileceğini düşünüyoruz. Elektronik haberleşme şebekelerimizde yerli ve ulusal donanım ve yazılımların kullanılması, hem cari açığın azaltılması hem de ülkemizin ulusal savunma ve güvenlik dış siyasetleri açısından büyük kıymet arz ediyor.”

Peki yerli 5G ne vakit gelecek?

Önal, yerli 5G baz istasyonunun üretilmesiyle birlikte 5G’ye geçiş için kâfi olgunluğa erişileceğini söz etti. Büyük ölçüde yerlileşmiş bir 5G’nin ise ‘birkaç yılı’ aşmayacak bir vakit diliminde gerçekleşeceğini açıkladı. Önal, 5G kullanımına geçmek konusunda operatörlerin bu mevzuda kendi içinde bir fikir birliği olmadığına da dikkat çekerek şu sözleri kullandı:

“Dün 4.5G ihalesinde kâfi genişlikte spektrum almayanlar, bugünün koşullarında hız-kalite meseleleri yaşıyorsa, bir an evvel 5G ihalesi yapılmasını, spektrumlarının genişlemesini, böylelikle mevcut trafiklerini taşımak istiyor olabilirler. Aslında durum bundan ibaret.”

Türkiye, 5G’ye geçmekte gecikecek mi?

“5G’nin yerli ve ulusal ögelerle hayata geçirilmesi hem ülkemiz hem de bölümümüz için çok daha düzgün olacak. Bunun için de yerlilik oranının, koşulların ve ekosistemin biraz daha olgunlaşması gerek. Başka yandan mevzuyu son kullanıcı açısından da düşünmek gerek. Mesela, bugün 5G’ye geçsek kişisel olarak kaçımızın elinde 5G takviyeli taşınabilir aygıt var, kaçımız bu teknolojiyi çabucak kullanabilecek durumdayız? Bunları âlâ tahlil etmek de değerli. Sanayileri de 5G’ye hazırlamamız gerek. ‘Gecikmiş olma’ kavramı üzerinde durulması gereken bir kavram lakin gecikmiş üzere sunulan şeyin daha olgunlaşmamış bir teknolojiye yatırım yapmanın yanında getireceği kimi avantajlar da olabilir.

5G ile ilgili katiyetle gecikildiğini düşünmüyorum. Yatırımlar ve bu yatırımların geri dönüşleri ile ilgili baktığımızda, bu seyahate erken çıkanların öykülerinde, olgunlaşma seyahatinin, biraz daha beklemenin, kayıp ya da gecikme olmadığını net biçimde görüyoruz fakat artık yerlilik bakış açısıyla gaza basma vakti. Buradaki en değerli sac ayağı yerlilik. 5G mimarisi prestijiyle yazılım tabanlı bir ağ olduğu için burada fırsatlar var, bunu kaçırmamamız lazım.”

CEO, ortak altyapı konusuna yine karşı çıktı:

“Arkadaşlarımızın ortak altyapıdan anladıkları; Türk Telekom’un aslında hizmet verdiği yerlere yatırım yapıp, mevcut Türk Telekom müşterilerini churn ettirmek yani kendilerine taşımak. Bu vatanperverlik telaffuzunun altında, esasen gidilmiş yerlere gidip, oradaki müşterileri kendi müşterileri haline getirmeye çalışmak var. Bunu da karar vericilere ‘Türkiye’nin menfaatine ortak altyapı istiyoruz sosuyla’ sunmak istiyorlar lakin bu beyhude bir çalışma.

Hepimiz tekrar tekrar yatırım yapmayalım, bu milletin parasını çarçur etmeyelim. Bu mevzuyu gündeme getiren taraflar kelamlarında hakikaten samimi iseler, karar vericileri baskı altında tutmak yerine, buyursunlar altyapının bulunmadığı, yeni yerlere buyursunlar. Türkiye’nin ücra köşelerine yatırım yapalım, daima birlikte ülkemizin dijital dönüşümüne katkı sağlayalım.

Nitekim mobilde önümüzdeki devirde uygulamaya alınacak 5G teknolojisi için ağır yatırım yapacağımız bir periyot var. Altyapıda değil üst yapıda rekabetin uygulanması için eşsiz bir fırsat. Biz de tekrarlanmış altyapı suramı olmasın söylemimizin bir uzantısı olarak gelin mobilde 5G için ortak altyapı yapalım diyoruz.”