Vücudumuzun savunma düzeneği denilince aklımıza birinci olarak küçük hücreler gelir fakat gözle görülür yapılar da vardır. Bunlardan bir tanesi de bademciktir. Birden fazla vakit ismini bademcik iltihabı ile birlikte duyduğumuz bu yapı, bedenimize ağız yoluyla girmeye çalışan mikrop ve bakterileri pürüzler. Lakin pek çok farklı nedene bağlı olarak burada birtakım hususlar birikir ve bademcik taşı olarak isimlendirilen bir rahatsızlık oluşur.
Bademcik taşı isminden da anlaşılacağı üzere bademciklerde oluşan ve sert yapıları nedeniyle taş üzere hissedilen çıkıntılardır. Aslında bunlar hepimizde var fakat birden fazla vakit zararsız ve çok küçük oldukları için farkına varmayız. Şayet bunlar büyürse ve boğaz fonksiyonlarımız sırasında hissedilir hale gelirse işte o vakit rahatsız olmaya başlarız. Gelin bademcik taşı nedir, nasıl temizlenir yakından bakalım ve bu rahatsızlık hakkında bilmeniz gerekenleri görelim.
Öncelikle, bademcik taşı nedir?
Boğazımızın çabucak gerisinde bez gibisi iki adet bademcik ismi verilen yapı bulunur. Bu yapının temel gayesi ağız yoluyla bedenimize giren bakteri ve mikrop üzere yabancı unsurları engellemektir. Bazen bademciklerde mukus, bakteri, besin artığı ve gibisi biriktiği vakit bademcik taşı ismi verilen bir rahatsızlık meydana gelir. Bademcik taşları küçük çıkıntılardır.
Endişelenmeye gerek yok: Bademcik taşı tehlikeli mi?
Yazıya devam etmeden evvel okuyucularımızın içini rahatlatalım, bademcik taşı genel olarak tehlikeli bir durum değildir çünkü hepimizde var. Beyaz ya da sarı renkte oluşabilen bademcik taşı birçok vakit çok küçüktür ve hatta gözle görülmez. Bu kadar küçük ve gözle bile görülemeyen bademcik taşları büsbütün zararsızdır. Lakin bazen bunlar büyüyebilir ve yanında kimi rahatsız edici belirtiler gösterebilir.
Bazen çok rahatsız edici olabilen bademcik taşı belirtileri nelerdir?
- Boğazda sarı ya da beyaz lekeler
- Ağızda nedensiz makus koku
- Bademcik şişmesi
- Boğaz ağrısı
- Kulak ağrısı
- Sık sık öksürmek
- Boğaz kuruluğu
- Yutkunmada güçlük
Bademcik taşı oluşumu ile birlikte görülen belirtilerden kimileri bu halde. Bademcik taşı birçok vakit hissedilmez fakat bu belirtiler gösterildiği vakit işler biraz ciddiye binebilir çünkü o küçük taşlar artık büyümeye başlamış ve boğaz fonksiyonlarını tesirler hale gelmiş demektir. Bilhassa bu ağrının kulağa vuruyor olması iltihap oluşumunun habercisi olabilir.
Tamam fakat bademcik taşı neden olur?
- Tonsillit ismi verilen kronik bademcik iltihabı
- Yetersiz ağız ve diş hijyeni
- Bademciklerin büyük yapılı olması
- Kronik sinüs problemleri
Genel olarak bademcik taşı oluşumuna neden olan durumlar bu biçimde. Bademcikler tünellere, yarıklara, çukurlara ve odacıklara sahip karmaşık bir yapıdır. Bu kadar girinti ve çıkıntı nedeniyle burada kolay kolay mukus, besin artığı ve meyyit hücre birikebilir. Birikme arttıkça bademcik taşı denilen yapılara dönüşerek bir rahatsızlık meydana gelir.
Evde kendi kendinizi tedavi edin: Bademcik taşı nasıl temizlenir?
- Ilık tuzlu su ile gargara yaparak bademcik taşını yumuşatın..
- Ağız gargarası kullanarak da yumuşatabilirsiniz.
- Pamuklu çubuklarla ulaşabildiğiniz bademcik taşlarını dağıtabilirsiniz.
- Bol bol sıcak sıvı tüketin.
- Bol bol su için.
Evde kendi kendinize bademcik taşı temizlemek için uygulayabileceğiniz usullerden kimileri bu formda. Bademcik taşı, bademcikte birikmiş ve katılaşmış yabancı hususlar olduğu için temel amaç bunları yumuşatmaktır. Gereğince yumuşadığı vakit genel olarak siz hiçbir şey yapmasanız bile kendi kendine dağılacaktır.
Peki ne vakit doktora gitmek gerekir, tedavi metotları nelerdir?
Tuzlu su, gargara, sıcak şeyler içmek tamam lakin her bademcik taşı da o denli kendi kendine geçecek üzere olmayabilir. Şayet tüm bu yolları uygulamanıza karşın belirtiler sürüyorsa ve hatta artıyorsa en yakın sıhhat kuruluşuna giderek bir kulak, burun, boğaz uzmanı tabibe muayene olmalısınız.
Bademcik taşı yoğunluğuna bağlı olarak doktorunuz farklı tedavi metotları uygulayabilir. Muayene sırasında tabip tarafından bademcik taşları dağıtılabilir, antibiyotik ve gibisi ilaçlar verilebilir, bademcik taşı çok ağır durumdaysa cerrahi müdahale bile gerekebilir. Lakin genel olarak bir ilaç tedavisi ile bademcik taşından kurtulmanız mümkün.
Tüm bunlarla uğraşmamak için bademcik taşı tedbire prosedürlerini uygulayın:
Bademcik taşı oluşumuna farklı hastalıklar ve rahatsızlıklar da neden olabilir lakin genel olarak ağız ve diş hijyeninin olmaması, bademcik taşı oluşumunun birincil nedenidir. Bu yüzden dişlerinizi tertipli olarak fırçalayın ve gargara kullanın. Sıcak sıvılar tüketmek ve bol bol su içmek de yeterli gelecektir. Sigara içerken bu tıp yabancı hususlar çok daha kolay bir formda ağzımıza girdiği için sigarayı da bırakın. Bu türlü bir rahatsızlık hissetmiyor olsanız bile tuzlu su ile gargara yapmak bakterileri öldürdüğü için orta sıra uygulamanız öneriliyor.
Boğazdaki beyaz lekeler bademcik taşı mıdır?
Boğazınızda rahatsız edici belirtiler gördükten sonra aynaya bakınca boğazınızda kimi beyaz lekeler görebilirsiniz. Bunlar bademcik olabilir ancak olmayabilir de. Çünkü bademcik iltihabı ile bademcik taşı dışarıdan bakıldığı vakit emsal görünebilir. Her iki durumda da tuzlu su ile gargara yapmak tesirli bir usul olacaktır fakat belirtiler artarak sürüyorsa kesinlikle uzman bir tabibe muayene olmanız gerekiyor.
Bademcik taşı ile bademcik iltihabının farklı nedir?
Bademcik taşı genel olarak mukus ile birlikte bademciklere yapışan yabancı hususlardır. Bademcik iltihabı ise bu hususların bademciği etkileyerek bir enfeksiyon oluşturması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bademcik taşı üzere basitçe dağılmaz zira oluşan iltihaplı enfeksiyon bedenin geri kalanını da etkileyebilir.
Bademcik iltihabında boğazınız şişer, yutkunma sıkıntıları yaşarsınız, ateşiniz çıkar, titreme olur, öksürük artar, ses kısılabilir, boyun ve kulak ağrısı oluşur. Yani bademcik iltihabı bademcik taşından farklı olarak kişiyi hasta eder. Bademcik taşı bulaşıcı değilken bademcik iltihabı öksürük ya da hapşırık yoluyla bulaşabilir. Bu nedenle bademcik iltihabı olan bireylere 7 – 10 gün konuttan çıkmadan dinlenmeleri önerilir. Birden fazla bademcik iltihabı durumunda ilaçla tedavi usulü izlenir.
Boğazınızda rahatsız edici çıkıntılar olarak ortaya çıkan bademcik taşı nedir, nasıl temizlenir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat hususlarında olduğu üzere bademcik taşı hakkında da en hakikat ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almanız gerektiğini unutmayın.