Bu dijitalleşmeyle birlikte, yazılıma olan muhtaçlık giderek arttı. Üniversite adayları bile öncelikli olarak yazılım bölümünde eğitim almayı düşünmeye başladı. Hatta pek çok kişi de kendi gayretleri ve dışarıdan aldığı eğitimlerle bu bölüme adım atmak istiyor.

İşte biz de uçsuz bucaksız bir deniz diyebileceğimiz yazılım kesimini, mesleğinde IBM (International Business Machines), Oracle gibi firmalarda çalışmış; şu anda da Avrupa’nın en büyük yazılım şirketi olarak görülen SAP’de görev alan Fırat Turan ile konuştuk. Fazla uzatmadan, kelamı Fırat Turan’a bırakalım. 

Öncelikle sizi biraz tanıyabilir miyiz? 

Adım Fırat Turan. Bilgisayar mühendisiyim. 2002 yılında Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Akabinde, Hacettepe Bilgisayar ve Başşehir Üniversitesi Sanayi Mühendisliği’nde master yaptım. Hala SAP’de Tahlil Mimarı olarak çalışma hayatıma devam ediyorum

‘Uluslararası bir firmada kendimi geliştirmem gerektiğini düşündüm’

2013 yılına kadar farklı firmaların Ar-Ge merkezlerinde Yazılım Mühendisi ve Yazılım Mimarı olarak misyonlar aldım. Belirli bir noktaya geldikten sonra uluslararası bir firmada kendimi göstermem gerektiğini düşündüm. 2014 yılından itibaren IBM, Oracle üzere milletlerarası firmalarda Tahlil Mimarı olarak misyonlar aldım. Hala SAP Türkiye’de Tahlil Danışmanı olarak çalışma hayatıma devam ediyorum. Çok uluslu küresel firmaların tertipleri da çok büyük olduğu için, yazılım ve eser geliştirme, teknik takviye, satış ve servis hizmetleri üzere gruplar birbirleriyle daima koordineli olarak çalışmaktadırlar. Bu yüzden bölgesel olarak, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Ortadoğu, Afrika ve Asya Pasifik üzere bölgeler için tertipte kıvrımlar yapılarak küresel şirketlerin idarelerinin bölgesel çapta yürütülmekteleri sağlanmaktadır. Benim misyonumu de EMEA olarak tanımlanan Avrupa, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinin olduğu bölgedeki müşterilerimize danışmanlık hizmeti olarak tanımlayabiliriz

Peki yazılım teknolojileri ile tanışmanız nasıl oldu? ‘Commodore 64 ile başladım…’

Bilgisayar mühendisi olmaya şimdi lise 2. sınıfta karar verdim. Programlama lisanlarına başımda yatkınlık da vardı. Üniversiteye gidene kadar bir bilgisayarım yoktu. Yakın bir arkadaşımın Commodore 64’ünün üzerindeki oyunları, verdiğimiz ufak tefek komut satırları, fonksiyoniteler ve matematiksel hesaplarını kurcaladığımda bu işin çok ilerleyeceğini düşündüm ve ileride bilgisayar mühendisliği okumamın bana çok katkısı olacağına karar verdim. Bunların temelinde matematiksel bilim de yatar, orayı da çok seviyordum. Küçük komutları çalıştırıp gördüğüm vakit ‘Tamam ben bilgisayar mühendisliği okuyacağım’ dedim. Sonrasında üniversite periyodunda bilgisayar – yazılım dünyası pik yaptı ve yanlışsız karar verdiğimi anladım. O devir bana verilen ödevlerin üzerinde laboratuvarlarda ekstra bir grup programlar yazarak geliştirmeye çalıştım kendimi. Yurt dışında, Amerika’da bu iş nasıl, doktora programları nasıl, Türkiye ve yurt dışındaki beşerler nasıl bir kariyer oluşturmuşlar öğrenmeye çalıştım.

‘Koç, Turkcell üzere firmalardaki çalışanların mesleklerini takip ettim’ 

Bizim zamanımızda internet dünyası da bu kadar geniş değildi. Yazılı basını sıkça takip ettim. Hürriyet’in İnsan Kaynakları ekinde Koç Holding vb firmalarda çalışan insanların terfilerini, mesleklerini inceledim. Demek ki bu iş araştırmayla olacak dedim. Çalışmak ve araştırmak, paralel gidecek… Mezun olmamın akabinde internet dünyası hızlandı, başımda bu teoriyi oluşturduktan sonra ben de bu formda ilerleyeceğim dedim ve Koç, Turkcell üzere firmalardaki üst seviye yöneticiler oralara nasıl gelmişler bunu araştırdım. Sürekli etkin kalmak, kendini güncellemek gerekiyor. Bilgi sıcak kalmalı ve kendinizi etkin tutmalısınız. Masterlar, yüksek lisanslar yaparak sosyalleştim ve yeni beşerler tanıdım. Olağan ki bu sırada kesimden de insanları tanıyorsunuz. 

Siz bilgisayar ve yazılım üzerine uzun mühletler eğitim almışsınız. Bölümde ‘Alaylı’ diyebileceğimiz yazılımcı da bir oldukça fazla. 

Alaylı ve okullu ortasında muhakeme olayını, işin art planını bilen okullu daha yeterli yapabiliyor. Alaylı dediğimiz beşerler da o kadar çok kurs ve ferdi çalışmalara katılıyorlar ki, internet ve yazılım dünyasında kendilerini geliştiriyorlar. Bu meslek biraz da kişinin yatkınlığı ile alakalı. En değerli fark aslında diploma. Onların bu mesleğe sevdası ve yatkınlığı, diplomalı olan bir arkadaşa nazaran daha fazla olabiliyor. Bu halde ve güzel düzeylerde olan çok fazla arkadaşım var. Alaylının farkı, diplomalıya nazaran daha çok sevmesi diyebilirim. Çok seviyormuş ki orada ilerlemiş. 

Neden Türkiye’de çalışmak yerine yurt dışındaki bir firmada çalışmayı tercih ettiniz?

Uluslararası bir şirketin avantajlarını görmek, kullanmak istiyordum. Yerli firmalara nazaran uluslararası firmaların koşulları, çalışanlarına bakış açıları daha farklı ve bunları deneyimlemek istiyordum. Çalıştığınız şirketlerde de vakit ilerledikçe sizi bu tarafta iten bir amaç var. Yurt dışına çıkma hedefim de var, bunun da tesiri olabilir.

Global bir firmada çalışmanın ne üzere avantaj ve dezavantajları var?

Avantajları için; çalışma kuralları, hudutları, iş yapış biçimleri genellikle bellidir. Birçoğu iş kadar çalışanlarının ömür kalitelerine de kıymet verir. Şirketin farklı ülkelerdeki tertiplerinde da çalışma bahtınız olur. Bu önemli bir deneyim demektir. Oturmuş bir sistemleri vardır ve sistemdeki kurallara göre süreçler yönetilir. Şirketin öteki ülkelerdeki ofislerinde çalışma talihiniz olabilir. Bu biçimde hem lisanınızı hem de yeni kültürleri deneyimleyebilirsiniz. Eğitim faaliyetleri, mentörlük, meslek fırsatları muhakkaktır. Çok daha uygun yan haklara sahip olabilirsiniz.

Dezavantajları için ise; yurt dışı ile çalışma saatleri ortasında farklılıklar, yöneticiniz yurt dışında öbür bir ülkede ise çok nadirende olsa dil ve kültürel  farklılıklar, bağlantı sorunları ya da iş yapış biçimlerimizdeki kimi duygusal davranışları söyleyebilirim.

‘Evde çalışmanın daha verimli olduğunu düşünüyorum’

Pandemi periyodunda memleketler arası firmalara çalışırken 2 yıl boyunca konuttan çalıştım. Toplumsal bir insansınız, iş yerinde kahve içip arkadaşlarınızla sohbet etmek istiyorsanız bunu göremiyorsunuz. Toplumsal hayattan izole bir hayat bu. Bunu sevenler de var; çok rahatsız olanlar da var. Biz iş ve toplumsal hayatı da Batılı ülkelere nazaran biraz fazla karıştırıyoruz. Home Office olayı Amerika’da yıllardır var. Konuttan çalışınca trafik çekmek zorunda değilsiniz, farklı yerlere gelip çalışabiliyorsunuz. Bir devir de ofis ortamında bir arkadaş arıyor, özlüyorsunuz. Artık daha hibrit bir ortama geçildi. Ofis ve yerleşkelere de pek çok yatırım yapıldı. Ben verimlilik açısından evin daha verimli olduğunu düşünüyorum. Ofiste geçirdiğimiz saatlerin ne kadarını verimli çalışıyoruz? Meskende daha verimli çalışabildiğimi gördüm. Aslında karakter özelliklerime nazaran ofiste çalışmayı daha çok istiyorum fakat pek çok arkadaşım da konuttan çalışmak istiyor. 

Uzun yıllar Oracle’da çalıştınız. Oracle’ı Java’dan ötürü aslında çoğumuz biliyor ve tanıyoruz. Size nazaran Java nedir?

Java, kolay ve yüksek performansa sahip bir programlama lisanıdır. Birebir zamanda sağlam, inançlı ve taşınabilirdir. Çoğunlukla C ve C++ ile benzeri özelliklerde olduğu düşünülse bile, onlara nazaran kullanımı daha kolay ve anlaşılırdır. Java ayrıyeten daha kaliteli programlar oluşturmayı sağlar. Bu lisanla kodlanan programlar daha sağlam ve muteberdir. Java aslında kolay bir lisandır lakin C ve C+ + programlama lisanlarından kimi karmaşık özellikler almıştır. Geliştiriciler, Java’nın üstün sorun çözme yeteneklerinden faydalanır. Obje odaklı bir lisan olması nedeniyle problemleri çok çabuk tespit eder. Java ağ anlayışlı bir programlama lisanı olmasıyla dikkat çeker.

Dolayısıyla, IT dünyasından uzak yalnızca akıllı telefon kullanan ya da oyun oynayan kitle günümüzde Java lisanını, akıllı telefonlardaki yahut bilgisayarlardaki birtakım uygulamalar ya da oynadıkları oyunların ihtiyacından ötürü biliyor yahut duyuyorlar. Birçoğu gereksinimleri nedeniylede Java’yı indiriyorlar.

Türkiye’de yazılım kesiminin geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de yazılım kesimi 15 sene evvelki üzere değil, çok etkin. 15 sene evvel firmaların IT departmanlarında bu işten anlayan insanları bulamıyordunuz lakin artık çok tecrübeli ve bu işte hayli güzel beşerler var. Savunma Sanayi dalı çok ilerledi. Telekomünikasyon dünyasında, bankacılık teknolojilerinde çok düzgün işler yapılıyor. Hem okuyan hem mezun olup iş dünyasına girenler ortasında çok düzgünler var. Pazarlama, marketing işleri pandeminin de katkısıyla çok gelişti. Pek çok marketin online sipariş kısımları çok gelişti. Buralarda da çok değerli yazılımcılar misyon aldı. Hala yazılımcı muhtaçlığı da çok var.

Burada yalnızca kod yazmak değil, o eserin nasıl efektif kullanılabileceği de çok kıymetli. Pazarlama, tahlil, finans tahlili, iş geliştirme, eser idaresi üzere roller de var. Ben yeni mezun olduğum vakit yazılımcı ve müşteri vardı. Artık yazılımcı ile son kullanıcı ortasında günümüzde çok farklı roller oluşmaya başladı. Artık geliştirici ve operasyon grubunun bir ortada çalıştığı DEVOPS dediğimiz, uçtan uca yazılım mühendisliği diye bir kavram var. Bu türlü olması da gerekiyor. Dünya küreselleşti, data çok büyük, bunların ayıklanması lazım. Burada yapay zeka ve data tahlili de çok değerli misyonlar üstleniyor. Bu daha da bu formda gidecek. 

Yazılım okuyan ve okumak isteyen pek çok genç var, onlar için tavsiyeleriniz neler?

• Tecrübeye kulak verin. Her şeyden evvel genç yazılımcıların daha deneyimli yazılımcıların deneyimlerine kulak vermeleri gerekmektedir.
• Eksiklerinizi tespit edin.
• Yenilikleri takip edin.
• Kitap okuyun.
• Nesne yönelimli programlama prensiplerini güzel benimseyin.
• Online dünyadaki içerikleri takip edin.
• Kod yazın. Hangi lisanı seçeceğiniz konusunda gerilim yapmayın. Bir lisanı belirlemek için kodlama deneyleri yapın ve hangisinde çok güzelseniz onda devam edin. Bir lisanı çok düzgün bilin.
• Örnek kodları inceleyin ve kendi ortamınızda çalıştırın.
• İnternet ve bilgisayar kullanım ortamınız elverişli olsun.
• Araştırın.
• Meetup, blog ve webinarları takip edin.
• Eğitimlere katılın.
• LinkedIn ve Youtube da birçok içerik var bunları takip edin, inceleyin.
• Yazılımcılarla tanışın ve fikir alışverişinde bulunun.

‘Her şeyi yazılımcıya sorarsanız, yazılımcı yazılımını yapamaz’

Getir, Trendyol, Yemek Sepeti üzere online sipariş sistemleri çok gelişti. Genç yazılımcıların birden fazla buralarda iş buluyorlar. Oyun firmaları da var. Bu firmalar meskenden çalışmayı da destekliyor ve yeni jenerasyon arkadaşlar burada çalışmak istiyor. Burada yalnızca yazılım geliştirmek değil, ürün idaresi de yeni bir meslek. İş geliştirme, sistem tahlili, marketing bu çağda çok kıymetli. Eserin pazarlanması, artı ve eksiklerinin aktarılması… Yalnızca bilgisayar mühendisi olmak değil burada, işletme ve ya da iktisat kısımları de olur. Bunlar artık çok değerli olmaya başladı. Her şeyi yazılımcıya sorarsanız, yazılımcı yazılımını yapamaz. 

Yazılım Mühendisi Fırat Turan’ı dinlediniz. 

Kendisine verdiği samimi karşılıklar için çok teşekküz ederiz. Umarız günümüz dünyasında yeniliklerin ve muhtaçlığın çok olduğu IT alanında ilerlemek isteyen ya da bu alana ilgi duyan herkese yardımcı olabilmişizdir. Fikir ve görüşlerinizi yorumlarda belirtmeyi unutmayın.