Dünyanın en büyük mobilya mağazalarından IKEA, yalnızca eserleriyle değil yemek kısmıyla de ünlü. İsveçli marka, İsveç mutfağındaki yemekleri mağazaları aracılığıyla tüm dünyaya sunuyor. Bu yemekler ortasında en ünlü yiyeceklerden biri de küçük toplar halinde sunulan İsveç köftesi.
İsveç köftesi diyoruz, fakat tam olarak da değil. IKEA’nın “İsveç köftesi” olarak sattığı bu lezzetli yemek, aslında Osmanlı periyodundan kalma bir köfte. Tarihi Kral XII. Charles’a dayanan bu enteresan bilgiye gelin yakından bakalım.
İsveç’in resmi Twitter hesabı da bu mevzuyu doğrulamıştı: IKEA köfteleri aslında Türk tarifi!
28 Nisan 2018’deki bu paylaşımda, İsveç köftesinin 18. yüzyılın başlarında Kral XII. Charles‘ın Türkiye’den getirttiği tarife dayandığı açıklanmıştı.
“İsveç köftesi aslında 18. yüzyılın başlarında Kral XII. Charles’ın Türkiye’den getirttiği tarife dayanıyor. Gerçeklere bağlı kalalım.”
İsveç hükümdarının, Türk mutfağından ülkesine getirttiği tek tanım bu değildi.
Uppsala Üniversitesi Edebiyat Kısmı Araştırmacısı Annie Mattson, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada Kral XII. Charles’ın köfte tanımına ek olarak kahve çekirdekleri ve lahana dolmasını da götürdüğünü söylemişti.
Bu köfteleri tüm dünyaya “İsveç köftesi” olarak satan IKEA’dan açıklama geldi mi?
IKEA, bu köftelerle alakalı bir açıklama yapmadı ancak IKEA UAE Twitter hesabı, 2021 yılında %100 İsveçli bir tanımın tanıtımı için İsveç’in bu gönderisinin altına tweet atmıştı. Bu paylaşımda şu tabirler yer almıştı:
“Yeni gerçekler: Olağan olanlarla birebir tat ve dokuya sahip yeni bitki bazlı köftelerimiz, 21. yüzyılın başlarında şefimiz Alex Magnusson (%100 İsveçli) tarafından yaratıldı. Artık bu gerçeklere bağlı kalalım! (Normal köfte gerçeğini daha sonra tartışabilir.)”
Bu paylaşımla IKEA‘nın da olağan köftelerin İsveç’e ilişkin olmadığını kabul ettiğini varsayabiliriz.
Bazı Yunan Twitter kullanıcıları bu köftenin kendilerine ilişkin olduğunu argüman etmişti.
İsveç’in resmi hesabından yapılan paylaşımın akabinde yorumlarda da pek çok tartışma yaşanmıştı. Bilhassa kimi Yunan hesaplar bu köftelerin biz Türklere ilişkin olmadığını, kendilerine ilişkin olduğunu iddia etmişlerdi.
“Türk’ köftesi aslında klâsik bir Yunan yemeğidir. O devirde Yunanistan Türk işgali altındaydı. Türkler göçebe savaşçılardı. Yemek yapmadılar. Tüm yemeklerinin kökeni Yunan mutfağından geliyor.”
Peki siz bu mevzu hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Kaynak: İsveç resmi Twitter hesabı, Anadolu Ajansı, BBC