Özellikle son vakitlerde sık sık ortada dolaşan “başıboş köpek sorunu” ismi altında köpeklerin barınaklara gönderilmesi, uyutulması yahut ormana atılması öneriliyor. Hayvanseverlerin şiddetle karşı çıktığı bu durumla bir arada barınakların ‘ölüm kampı’ olduğu sav ediliyor.

Birçok barınaktaki hayvan ise adeta çok sıkıntı koşullar altında hayat çabası veriyor. Açlıktan birbirlerini canlı canlı yiyen hayvanlar mı dersiniz, nüfusları arttığı için azaba maruz kalarak öldürülenler mi, soğuk betonun üzerinde uyurken donarak can verenler mi… 

Peki sokaklarda artan hayvan nüfusunu hayvanlara ziyan vermeden nasıl önleyebiliriz?

Maalesef bu sorunun cevabı hayvanları toplatmak ve barınaklara götürmek değil. Lakin kent içindeki hayvanların bakımı, aşılanması, kısırlaştırılması, beslenmesi sistematik bir halde yapılırsa bu sorunun önüne geçebiliriz.

Burada sorumluluk alması gereken otoritelerin yanında gönüllülerin iş birliği ve yol göstermesi de epey değerli. Elhasıl, sokak hayvanları ile barışçıl bir ortam içinde yaşamak mümkün. Pekala nasıl?

Düzenli kısırlaştırma yapılmalı.

Hayvanlar kısırlaştırılmadıkları takdirde çiftleşmek istediği vakitlerde agresif bir ruh haline bürünebilirler. Kısırlaştırıldıklarında daha uysal oldukları bir gerçektir. Meskeninizde hayvan besliyorsanız bunu rahat bir formda gözlemleyebilirsiniz.

Bir dişi ve erkek hayvanın çiftleşmesi, bir yılda katlanarak yüzlerce hayvanın daha üremesine sebep olur. Bu yüzden öncelikli olarak atılması gereken birinci adım belediyelerin cerrahi prensiplere uyarak kısırlaştırma yapmasıdır. Bağlı olduğunuz belediyeye nazaran siz de randevu alarak sokak hayvanlarını kısırlaştırmasını sağlayabilirsiniz. Nizamlı kısırlaştırma yapıldığı durumda birkaç sene içinde sokak hayvanlarının sayısının yarıya ineceği öngörülüyor. 

Hayvan üretimi ve satışı durdurulmalı.

Sokaklardaki hayvanların sayısı bu kadar fazlayken cins hayvanlara talep göstererek onların daha fazla üretilmesini sağlayıp, dışarıda sıcak bir yuva bekleyen dostlarımıza bu imkânı yaratmamak köpek nüfusunu bir epey arttırıyor. 

Özellikle satın alınan hayvanların daha sonra sokağa terk edilme oranları çok yüksek. Barınak ziyaretleri yaptığınızda orada terk edilmiş birçok cins hayvanla müsabakanız mümkün. Konutunuzu bir hayvanla paylaşmak istediğinizde önceliğinizi sokaklara ve barınaklara vermek bu durumda çok kıymetli.

Örneğin üstteki fotoğrafta gördüğünüz Bessie terk edilmiş bir golden. İzmir Büyükşehir Belediyesi Sokak Hayvanları Toplumsal Ömür Yerleşkesi’nde ona yine yuva açacak birini bekliyor. 

Çocuklara ve yetişkinlere hayvanlara nasıl yaklaşacağıyla ilgili eğitimler verilmeli.

Hayvanlar tarafından karşı karşıya kalınan yaralanmaların birçoğunun çocukların başına gelmesinin nedenleri var. Çocuklar hareketlerini yetişkinlerin öğretmesiyle yahut yetişkinleri taklit ederek öğrenirler. Şayet bir çocuğa hayvanlara nasıl yaklaşması gerektiği öğretilmediyse bilinçsiz hareketler yaparak kendini tehlikeye atabilir. 

Hiçbir hayvanın yahut hayvan ırkının size doğuştan gelen bir nefreti ya da saldırganlığı yoktur. Etrafından gelen yansılara nazaran karşılık verir, örneğin daha evvel beşerler tarafından şiddet görmüş yahut korkutulmuş bir köpeğin insanlara reaksiyon göstermesi olağandır. 

Bir köpeğe yaklaşmadan evvel kendini koklatarak seni tanımasına müsaade vermek, yemek yediği esnada huzursuz olabileceği hareketler yapmamak, onu korkutacak aksiyonlardan kaçınmak üzere temel öğretilerin ayrıntılandırarak eğitim hâline getirilmesi gerekir.

Sistematik bir halde besleme yapılmalı.

Kısırlaştırılmayan hayvanların daha agresif olduğu gerçeği aç hayvanlar için de geçerli. Maalesef sokakta onlar için daima bir hayat mücadelesi var. Doğal hayat alanlarını yok ederek inşa ettiğimiz yerler onların hayatını epeyce zorlaştırdı. Sokak hayvanları günlerinin birçoğunu yemek arayarak geçiriyor. Kapılarımızın önlerine ve çöplerin yanlarına koyduğumuz yemeklerin birçoğu ise onlar için uygun değil.

Bu nedenle, gönüllüler ile birlikte belirlenen yerleri besleme noktası olarak seçerek bu beslemelerin tertipli hâle getirilmesi sağlanmalıdır. Kulübeler yaparak onlar için daha sıcak ve kendilerini inançta hissedecekleri alanlar oluşturulmalıdır. 

Birlikte barış içinde bir hayat ortamı yaratmak bizim elimizde.

Bu dünya, insanların olduğu kadar öbür bütün canlıların da hayat alanı. Aklımızı onlardan daha komplike bir biçimde kullanabildiğimiz için hayvanların temel özgürlüklerini ellerinden almaya çalışmaya yönelik tahliller geliştirmek ise övündüğümüz insanlık kavramından çok uzak. 

Uzmanların önerdiği hakikaten tesirli olacak bu tahlilleri uygulayarak hayvanlar ile sokaklarda barış içinde yaşamamız mümkün. Şayet siz de elinizi taşın altına koymak isterseniz tüm bu tahlilleri yaymak ve hayata geçirmek dışında nizamlı barınak ziyaretleri yapabilirsiniz.

Çoğu kentimizde barınaklarda istekli çalışan dernekler, topluluklar yahut bireyler bulunuyor. Örneğin İzmir’de her pazar istekli barınak ziyaretleri yaparak oradaki dostlarımızın ömür alanlarını güzelleştirmeye çalışan Afalina Hayvan Hakları Topluluğu’na katılarak barınaklardaki hayvanların sesi olabilirsiniz. 

Kaynak: Hakim Komite